Елордада Бас мүфти Наурызбай қажы Тағанұлының төрағалығымен өткен Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының кеңейтілген Төралқа мәжілісінде биылғы пітір садақасының, зекет пен підияның мөлшері анықталды.

Биыл пітір мөлшері 420 теңге болып белгіленді. Пітір садақаның мөлшері 2 келі ұнның орташа бағасымен есептелді. Ал ұнның бағасы ҚМДБ-ның қала және облыс өкілдіктерінің берген мәліметі негізінде анықталды.

ҚМДБ Уағыз-насихат бөлімінің меңгерушісі Батыржан Мансұров Төралқа мәжілісінде тарауық намазында санитарлық талаптарды сақтай отырып қысқа сүрелер оқу, ауа райы қолайлы аймақтарда мешіт ауласында өткізу, Рамазан айында Құран хатым жасайтын топтар құрып, жамағатты сауапты істерге жұмылдыру жағына басымдық беру туралы айтты. Сондай-ақ Батыржан Мансұров қасиетті айда онлайн және тікелей эфирде бірнеше жоба ұсынылатынын жеткізді.

Төралқа мәжілісінде ҚМДБ Ақпарат және қоғаммен байланыс бөлімінің меңгерушісі Марат Бектазинов ай бойы «Рамазан – ұлық ай» атымен тікелей эфир ұйымдастыру, әлеуметтік желілерде орталық мешіт парақшаларында облысқа танымал тұлғалармен «Рамазан – он екі айдың сұлтаны» атты күнделікті онлайн сұхбаттар өткізу, «Берекелі Рамазан» деген атпен апталық марафон болатынын айтты. «Халық арна телеарнасынан тікелей эфирде Рамазанға қатысты жобалар көрерменге жол тартпақ» деді Марат Дәлелханұлы.

Таяммум араб тілінде бағытталу, ниеттену деген мағынаны білдіреді. Шариғаттағы терминдік мағынасы: екі хадестен тазалану ниетімен су болмаған жағдайда топырақты немесе басқа жер жынысын пайдалану.

Жаратушы Иеміз бұл жөнінде былай деген:

وَإِن كُنتُم مَّرْضَىٰ أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِّنكُم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْۗ إِنَّ اللَّـهَ كَانَ عَفُوًّا غَفُورًا

«Ал егер науқас немесе жолаушы болсаңдар, яки үлкен дәретке отырып келгеннен не болмаса әйелмен төсек қатынасына түскеннен кейін (жуынатын) су таба алмасаңдар, таза жер жынысына тәяммум соғып (яғни алақандарыңды таза топыраққа соғып), онымен беттеріңді және қолдарыңды сипаңдар»[1].

Бұл аяттағы (الصَعِيدُ) - жер жынысы топырақты және одан басқа әртүрлі құм-тастарын, гранит, мрамор, ізбес тас, бор т.б. қамтиды.  

Енді шаңмен таяммум алу мәселесіне келсек, имам Әбу Ханифа мен Мұхаммад былай деген: «Таяммумды топырақ, шаң, құм, тас, гипс, әк, сүрме ұнтағы, күшән (мышьяк) секілді жер жыныстарымен алуға болады. Ұрғанда қолға шаңы ілінбейтін ылғалды топырақпен де, сор (тұзды) топырақпен де, шаңмен де таяммум алуға болады. Бойына шаң жинаған кез келген нәрсеге екі қолды соғып, шаң көтерумен де таяммум алуға болады»[2].

«Әл-Фәтәуә әл-Һиндия» еңбегінде былай деп келтірілген: «Жер жынысынан болған шаңмен таяммум алу тәсілі: екі қолды киімге, киізге, жастыққа не осы секілді таза әрі шаңы бар нәрселерге соғу арқылы жасалады. Егер шаң екі қолға тисе, сонымен таяммум алынады. Сондай-ақ, киімді сілкігенде ауаға шаң көтеріліп, оған қолдарын тосқанда шаң екі қолға жұқса, онымен де таяммум жасалады. «Әл-Мухит» еңбегінде де осылай айтылған»[3].

Қорыта айтқанда, едендегі жер жынысынан болған шаңға (ол жер нәжістен таза болса) екі қолды соғу арқылы таяммум алуға болады.     

Дархан Манарбекұлы

Қостанай облысының пәтуаға жауапты маманы

[1] «Ниса» сүресі 43-аят.

[2] «Әл-Фиқһ әл-Исләми уа әдилләтуһу», 1/589.

[3] «Әл-Фатауа әл-Һиндия», 1/27. «Радду әл-Мұхтар», 1/171.

Жуырда Қостанай облыстық мешітінде үлкен ой саларлық тақырыпты қозғаған кездесу болып өтті. Оған осы киелі орында діни білім алып жатқан талапты жастар қатысты.

Көпшілікке мәлім, үстіміздегі жыл Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы тарапынан «Ихсан» жылы болып жарияланды. Дін қызметкерлерінің ендігі мақсаты  - оның мәні мен мазмұның өскелең ұрпақтың санасына терең сіңіріп, келелі жүздесулер ұйымдастыру.

Жоғарыда аталған кездесуді облыстық мешіттің найб имамдары Дархан Сыздықов, Әлішер Балахмет сұхбат түрінде жүргізді. Қос дін қайраткерінің тағылымды әңгімесінен кейін қатысушы жастар өздерінің көкейінде жүрген сауалдарын қойып, нақты жауап алды.

-Бұл басқосу өте есте  қаларлықтай ұйымдастырылып, жиналғандар көп жайды көңілдеріне түйді. Мұңдай жүздесулер жыл бойы жалғасын табады.

Қостанай облыстық мешітінің баспасөз қызметі