Құранды қолына алған немесе оқып отырған адам оның құндылығын біліп, құрметпен қарауға міндетті.

1. Құранды дәретті кезде ғана қолға алып, дәретті кезде ғана оқу.

2. Оқымас бұрын тісті мисуәкпен жуып, тістің арасын тамақтың қалдықтарынан тазартып, ауызды шаю керек. Өйткені, Құран сол жол арқылы өтеді.

3. Ештеңеге арқа сүйемей, тік отыру.

4. Бейнебір әміршінің алдына баратындай киіну керек, өйткені, Құран оқитын адам Алламен тілдеседі.

5. Құбылаға қарап бет түзету.

6. Түкіргеннен кейін ауызды шаю. Шу’ба Әбу Хамзадан жеткендей, Ибн Аббас Құран оқып отырып, алдына түкіргенде аузын шайып барып қана оқуға кірісетін болған. Түкірсе болды, аузын шаятын болған.

7. Есінегенде оқуды тоқтату. Өйткені, есінеу – шайтаннан, ал, Құран оқығанда адам Аллаға арнап оқиды.

8. Оқымас бұрын: «Аузу билляхи мина щщайтани рраджим», – деп, «Бисмилля» сөзін айту (сүрені басынан бастап оқысаң да, ортасынан бастап оқысаң да).

9. Оқуды бастағаннан кейін аса қатты қажеттілік туындамаса, әңгімеге алаңдап, оны тоқтатпау.

10. Құранды оқыған кезде Алланың сөздерін дүнияуи сөздермен араластырмас үшін ешкім кедергі келтірмейтіндей және сөйлемейтіндей оңашада оқыған жөн. Дүнияуи әңгімеден кейін «исти’азу» сөздерін (Аузу билляхи мина щщайтани рраджим) қайта айту.

11. Құран оқығанда әрбір әрпін анық айтып, байыппен асықпай оқу.

12. Оқып отырған аяттардың мағынасына терең бойлап, ойлану.

13. Алланың рақымы жайлы аяттарды оқығанда тоқтап, Алладан рақым тілеу.

14. Алланың жазасы жайлы аяттарды оқығанда тоқтап, Алладан жазадан құтқаруын сұрау.

15. Бұрынғы заманның адамдары мен халықтары жайлы хикаялар келгенде, ойланып, өзіңе сабақ алу үшін тоқтау.

16. Сирек кездесетін сөздердің мағынасын білу.

17. Әрбір әріпке мән беріп, дұрыс және анық оқу. Өйткені, оқылған әрбір әріп үшін он сауап амал жазылады.

18. Оқып болғаннан кейін Алла Тағаланың сөздері – Ақиқат екендігіне және оны бізге Мұхаммед Пайғамбар, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, жеткізгендігіне куәлік етіп, төмендегіні айту:

صدقتَ ربنا وَبَلَّغَتْ رُسُلُك ونحن على ذلك من الشاهدين اللهم اجعلنا من شهداء الحق القائمين بالقِسْطِ،

(«Я, Алла, Сен Ақиқатты айтасың, және Сенің елшілерің оны жеткізді, біз соған куәгерміз. Я, Алла, бізді ақиқаттың куәгері етіп, әділеттілік жасаушылардан ете гөр»). Содан соң Аллаға дұға қылу керек.

19. Қандай да бір сүреден өзің қалаған аяттарды таңдап оқуға болмайды, бір сүрені түгелдей оқу керек.

20. Әр сүренің аяттарын араластырып оқуға болмайды. Алла Елшісінің, (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын), Біләлдің қасынан өтіп бара жатып, оның әр сүреден әр түрлі аяттарды оқып отырғанын естіп, бір сүрені түгелдей оқуды бұйырғаны жеткізілген.

21. Ақылды немесе білімді болып көріну үшін Құранның аяттарын келтіріп, мақтануға болмайды. Бұл - Алланың алдында жиіркенішті қылық.

22. Тыйым салынған жаңа тәртіптердің белгілі бір жақтастары хамзаны тереңдетіп оқитыны (артық дем шығарады) сияқты, оқуды қиындатып (бірдеңені ерекше екпінмен оқу), сөздерді жасанды түрде оқымау керек. Бұл – оларға шайтанның ұсынған жаңа үрдісі, олар соны қабыл алды.

23. «Бұл бұлай оқылмайды», - деп, Құранды дұрыс оқуға қатысты ешкіммен сөз таластырмау керек. Олай оқуға да рұқсат етілген болуы мүмкін, сонда сіз Алланың Кітабын жоққа шығарып жатқан боласыз.

24. Құранды қойғанда ашық қалдырып кетпеу.

25. Құранның үстіне басқа кітаптарды қоюға болмайды. Құран әрдайым басқа кітаптардан жоғары тұруы тиіс.

26. Оқу кезінде Құранды тізеңе қойып немесе алдыңдағы нәрсеге қойып оқу (жерге қоюға болмайды).

27.Құран тақтаға жазылған болса, оны түкірікпен емес, сумен дымқылданған шүберекпен сүрту.

28. Тақтадағы Құранның сөздерін сүртуге пайдалнылған суды нәжіс бар жерге немесе адамдар ары-бері өтетін жерге қоймау. Ол суға қатысты белгілі бір әдеп бар. Сәләфтардың тақтадағы Құранды сүртуге пайдаланған суды ауруларды емдеу үшін пайдаланғандығы жеткізілген.

29. Аят жазылған парақтарды кітаптың тысы ретінде пайдаланбау.

30. Күніне, ең болмаса, бір рет Құран оқып тұру.

31. Көзіңіз Құранға ұзақ қарайтын болсын, өйткені, көз – ішкі дүниеге апаратын жол. Жад пен жанның арасында кедергі бар. Сондықтан, жадыңдағы Құранды оқығанда, құлағың ғана естіп, жан-дүниеңе жеткізе алады. Ал, егер Кітапқа қарап оқысаң, оған көз де, құлақ та қатысып, сауапқа кенеледі.

32.Күнделікті тірлікке қатысты Құран аяттарын пайдалануға болмайды (мәселен, дастарханға тамақ әкелгенде тамақ жайлы айтылатын аяттарды айту және т.б.).

33. Христиандар мәтіндерін әндетіп айтатыны сияқты, Құранның мәтінін әндетіп айтуға болмайды.

34. Аяттарды жазған кезде анық әрі әдемі жазу.

35. Қасыңда біреу Құран оқып отырғанда, Құранды дауыстап оқымау.

36. Базарларда, күнә жасалып жатқан жерлерде, адамдардың Алланы ұмытып жататын жерлерінде және тобыр жиналатын жерлерде Құранды оқуға болмайды.

37. Құранды басыңа қойып, жастануға болмайды.

38. Құранды біреуге лақтырып беруге болмайды.

39. Құранның кішкентай көшірмелерін жасауға болмайды. Омар ибн әл-Хаттаб біреудің қолынан кішкентай Құранды көріп: «Мұны кім жазды?» - деп сұрағанда, әлгі адам: «Мен», - деп жауап берген. Сонда Омар-асхаб оны қамшымен ұрып: «Құранды лайықты түрде ұста», - деген. Сондай-ақ, Пайғамбарымыздың,( оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын), «кішкентай мешіт», «кішкентай Құран» (кішірейтіп «Құран кітапшасы» деу) деген сөздерді пайдалануға тыйым салғандығы жеткізілген.

40. Құранды басқа мәтіндермен бірге бір мұқабада басып шығаруға болмайды, шамадан тыс әшекейлеп, алтынның үстіне немесе алтын әріптермен жазуға болмайды. Ибн Аббас күміспен әрленген Құранды көріп, былай деген: «Бұған ұрының көзі түседі. Құранның әдемілігі – мазмұнында».

41. Кейбір жаңа мешіттердегідей оны еденге немесе қабырғаларға жазуға болмайды. Омар ибн Абдуль-Азиз риуаят еткен, Алла Елшісі қабырғадағы жазуды көріп, Хузайл тайпасының бір адамынан: «Бұл не?» - деп сұраған. Ол адам: «Бұл – Алла Тағаланың кітабынан алынған сөздер, мұны бір еврей жазды» - дегенде, Пайғамбар: «Осыны жазған адам Алланың қарғысына ұшырасын», - деген. Мұхаммад ибн әз-Зубайр риуаят еткен, Омар ибн Абдуль-Азиз ұлының Құран аяттарын қабырғаға жазғанын көріп, оны ұрған.

42. Терімен немесе күміспен қапталған болмаса, аят жазылған бойтұмарларды (сабабтар) әжетханаға алып кіруге болмайды. Қапталған болса, ол адамның көкірегінде болып есептеледі.

43. Егер кімде-кім Құранның сөздерін бір ыдысқа жазып, жазылған сөздерді суға ерітіп, сол суды ішсе, суды әр жұтқан сайын шын ниетімен «Бисмилля» деуі керек, өйткені, Алла амалдарды ниетке қарай бағалайды.

44. Құранды түгелдей оқып шыққан болсаң, ең болмаса, «Фатиха» сүресін оқып, оны оқуды қайта бастау керек.

45. Құран оқып болғаннан кейін отбасыңды айналаңа жиюың керек. Анбари Катададан жеткізген, Әнас ибн Мәлік Құран оқуды аяқтағанда отбасын айналасына жиып, дұға жасайтын болған екен. Сонымен қатар, муджахид Абда ибн Әби Лубаба мен басқа да көптеген ғұламалардың Құранды оқып болып, адамдарды айналасына жинайтын болғандығы жеткізілген. Өйткені, Алланың рақымы Құран оқылып болғаннан кейін түседі. Ибн Таимия жеткізген: «Егер кімде-кім Құран оқуды күн басталғанда аяқтаса, періштелер сол күні кешке дейін оған береке тілеп тұрады; егер кімде-кім Құран оқуды кешкісін (түн басталғанда) аяқтаса, періштелер оған таң атқанға дейін береке тілеп тұрады. Сол себепті, Құран оқуды таңертең немесе кешкілік (түн басталғанда) аяқтаған абзал».

____________________
Орыс тілінен аударған Azan.kz
Дарульфикр.ру

Түркияның дін істері жөніндегі министрлігі Ыстамбұлда халықаралық ислам университетін ашуды жоспарлап отырғандарын жария етті.

Аталмыш ведомствоның басшысы  Мехмет Гермездің айтуынша, бұл жоғары оқу орны Мысырдағы, Малайзиядағы, Пәкістандағы және Сауд Арабиясындағы әлемге әйгілі оқу ордаларымен бәсекелес білім мекемесіне айналуы тиіс. Аталған елдердегі ислами жоғары оқу орындарында жүргізілетін дәрістерден ең басты  айырмашылығы, классикалық ислам ілімін осы заманғы білімнің жетістіктерімен ұштастырады.

islam.kz

Астана қаласында Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының 2014 жылда атқарған іс-шараларын қорытындылау жиыны жалғасуда. Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлының төрағалығымен өтіп жатқан Төралқа мәжілісінде уағыз-насихат жұмыстарының есебі тыңдалды.

ҚМДБ төрағасының бастамасымен құрылған Ақпараттық насихат тобы (АНТ) республика бойынша 1 339 мекемеде кездесулер өткізіп, 305 230 адамға дұрыс діни ақпарат жеткізілді.

ҚМДБ-ның өңірлердегі қызметкерлердің қатысуымен бұқаралық ақпарат құралдарына 2204 сұхбат беріліп, 2035 мақала басылым беттеріне жарияланды. ҚМДБ-ның Онлайн дәрісі Республика бойынша 199 нүктеде жүргізілді. Оған 99 747 тыңдаушы қатысты.

ҚМДБ-ның ресми www.muftyat.kz және өңірлердегі мешіт сайттарында әртүрлі тақырыпта 10 699 жаңалық жарияланды. www.muftyat.kz сайтының мультимедиялық бөліміне 13 фоторепортаж, 121 аудио және 580 бейнематериалдар орналастырылды. Сайтқа келіп түскен 3163 сауалға жауап берілді.

Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы облыстың бас имамдарына жамағат арасынан жылына 300-400-ге дейін шәкірт тәрбиелеуді  тапсырды.

ҚМДБ Баспасөз қызметі

Облыстық Марал ишан мешітіндегі сайыстан

Жалпы қауым үстіміздегі жылды ҚМДБ-ның төрағасы, Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлы «Дін мен дәстүр» жылы деп жариялағаны белгілі. Оның осындай атпен кітабы да жарық көрді.

Қостанайлық дін қайраткерлері де аталмыш еңбекті жоғары бағалады. Жуырда облыстық Марал ишан мешітінде «Дін және дәстүр» тақырыбы аясында Құранның аяттары мен Пайғамбарымыздың Хадистерінен туындайтын «Атадан жеткен асыл сөздер» деп аталатын сайыс жоғары деңгейде ұйымдастырылды.

Оған өңіріміздегі қажылар мен дін жолында жүрген бауырларымыз қатысуға тілек білдірді.

Енді соған ретімен тоқталалық. Мәселен, Ғабдрахман қажы Бекмағамбет, Роза қажы Ескенова, Жұмағаным қажы Толыбаева «Туған жер-киелі мекен», «Ата-ананы құрметтеу», «Келіндер туралы» кеңінен ой толғады. Өздерінің қозғаған тақырыптарын жан-жақты аша білді.

Сонымен қатар Сайлаубай қажы Молдаш, Ғабит қажы Исмаилов, Сапар қажы Өтетілеуов, Мұстафа қажы Құрбановтардың тебірене толғаған «Ораза ғажабы», « Садақа-берекені арттырады», «Батаның берекесі бар», «Имандылық-тәуелсіздігіміздің қорғаны» секілді жүрек жарды әңгімелер өзінің айтарлықтай мазмұнымен есте қалды.

Осы аталғандармен қатар Әулиекөлдік Серікбай қажы Есполовтың, Қостанай ауданының өкілдері Сұлтанбек Байдрахманов, Аттар қажы Ибраевтың «Салт-дәстүр туралы шешендік сөздер», «Атадан жеткен шешендік сөздер», «Ескісіз-жаңалық болмайды» сияқты кез келген кесіні тапқырлыққа, шешендікке жетелейтін ғибратқа толы толғаныстары да өте әсерлі шықты.

Ал дін жолындағы бауырларымыз Арқалықтық Қуанышбай Қазымбеков, Жангелділік Байбатыр Ахметбеков, Науырзымдық Хасенғали Камалов, Әулиекөлдік Тұрғын Досмағамбетовтер ата-бабаларымыздан мұра болып қалған шешендік әрі асыл сөздерді, оның дінмен байланыстылығын келістіре айтты.

Осы сайысқа Қостанай, Жітіқара, Таран аудандарының өкілдері Балтабай Қиса, Сералы Мырзабаев, Нұрғали Әлішевтер, Лисаков, Рудный шаһарынан келген Қадырхан Сарғалдақ, Нағашыбай Серікбайлар да үлкен дайындық жасағандықтарын көрсетті.

Олар бүгінгі таңдағы өзекті мәселелер «Ата-ананың қадірі», «Отанды қорғау» және басқа да жайларды тыңдармандардың жүректеріне жеткізе білді.

ҚМДБ-ның Қостанай облысындағы өкіл имамы Асылхан қажы Түсіпбек бастаған әділқазылар алқасы сайысқа қатысушылардың ізденісі мен талпыныстарын лайықты бағалады.

«Жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар» демекші, «Атадан жеткен асыл сөз» сайысында қажылар арасында алғашқы жүлделі бірінші, екінші және үшінші орындарға Сұлтанбек Байдрахманов, Жұмағаным Толыбаева, Роза Ескеновалар ие болды.

Дін жолындағылар арасындағы сайыста Тұрғын Досамағамбетов, Байбатыр Ахметбеков, Қуанышбай Қазымбековтер бірінші, екінші, үшінші орындарды бөлісті.

Барлық жүлдегерлерге сый-сияпаттар тапсырылды. Сайыс өзінің тағылымдық жағы ерекше екендігін танытты.

ҚМДБ – ның Қостанай облысы бойынша
өкілдігінің баспасөз қызметі

Облыстық «Марал ишан » мешітінің қызметкерлері біздің келешегіміз болып табылатын жас ұрпақ арасында имандылыққа баулитын түрлі тақырыптарда әңгімелер өткізуді дәстүрге айналдырғаны белгілі.

Осы арада бос сөзге салынбас үшін нақты деректер мен дәйектерге сүйенгеніміз де абзал. Мәселен жуырда облыстық «Марал ишан» мешітінің найб имамы Асқар Қуатбеков пен Затобол кентіндегі «Маңдай батыр» мешітінің бас имамы Азамат Мырзақанов осы кенттегі Нұржан Наушабаев атындағы мектеп интернатында болды.

Осындағы білім алып жатқан шәкірттерге тәрбиелік маңызы зор тақырыптарда әңгіме өткізді. Сондағы күн көрісі төмен отбасындағы балаларға сый-сияпат жасады.

ҚМДБ – ның Қостанай облысы бойынша
өкілдігінің баспасөз қызметі

Тәрбиешілерге құрмет көрсетті.

Тәуелсіздік қазақ халқы үшін айтулы мереке. Мұны барша қауым жақсы біледі, әрі ерекше бағалайды. Қостанай облыстық «Марал ишан» мешітінің ұжымы да аталмыш мейрамды есте қаларлықтай етіп өткізуге айрықша көңіл бөлді.

Әсіресе ата-бабаларымыз ғасырлар бойы армандаған мейрамды кейінгі жас ұрпақтың білгені абзал емес пе. Сондықтан жоғарғы аталған мешіттің бас имамы Асылхан қажы Түсіпбек Тәуелсіздік күнін ерекше есте қалдыру мақсатында мейрам қарсаңында облыстық балалар үйінде болды.

Мұндағы ұмытылмастай тағылымды кешті облыстық «Марал ишан» және Қостанай аудандық «Маңдай батыр» мешіттері ұйымдастырды. Олар басқосудың ғибраттық жағына ерекше назар аударды.

Балалар үйіндегі оларға күнделікті тәрбие беріп жатқан қызметкерлердің еңбектері қандай құрметке де әбден лайықты, соны ескерген облыстың бас имамы Асылхан қажы Мұханбетжанұлы көпшіліктің алдында осындағы барлық тәрбиешілерді тәуелсіздік күнімен шын жүректен құттықтай келіп, оларға алғыс хат табыс етті.

Сондай-ақ осы жердегі концерт те баршаны бір серпілтіп, оларға жоғары көңіл-күй сыйлады.

Келесі күні әңгіме арқауына арналған балалар үйінде спорттық ойындар өткізілді. Ол ойынға бас имамның өзі де қатысып, балалармен бірге көңіл көтерді. Сондай ақ бас имам Асылхан қажы балаларға исламдағы жат қылықтардан, күналардан аулақ болу жайында уағыз айтты. Оның да мұндағы тәрбиеленіп жатқан ұл мен қыздарға берері мол болды.

ҚМДБ – ның Қостанай облысы бойынша
өкілдігінің баспасөз қызметі