Жітіқара өңірінде жүзеге асырылып жатқан игі істер аз емес. Солардың бірі ретінде аудандық «Ержан Тәтішев» мешітінің жұмысының жанданып, әсемдене түскенін айтар едік.

Мұндай киелі орындар үнемі қолдауды, жанашырлықты қажет етеді. Көпшілікке белгілі, «Костанайские минералы» акционерлік қоғамы басшыларының тікелей демеушілігімен, мешіттегі шамдар жаңартылып, жергілікті халықтың дән ризашылығына бөленді.

Осындағы мешіттің имамы Мейіржан Қапарұлының айтуына қарағанда, киелі орындардың іші жарық та тартымды болғаны абзал. Қазіргі таңда аудандағы іскер азаматтардың қолдауының арқасында мешіттің іші-сырты келетін жамағаттың назарын бірден аударады.

Орнатылған шамдар сонадайдан жарқырап тұрады. Сол себептен де жаны жомарт кісілерге айтар алғыстары шексіз.

Ысырап сөзі араб тілінен еңген, «босқа шашу», «мөлшерсіз жұмсау», «шектен шығу» деген мағыналарды білдіреді.

Алла Тағаланың тарту еткен несібесін бет алды шашу, түбінде адамға өкініш алып келетін күнә. Алла Тағала қасиетті Құранда ысырап жөнінде былай деген:

وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا ۚ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ

«Жеңдер, ішіңдер бірақ ысырап етпендер! Алла Тағала ысырап еткендерді әлбетте жақсы көрмейді» (Ағраф суресі, 31-аят).

Ысырап етуші Жаратушымыздың алдында жағымсыз іс жасауымен қатар, шайтандардың бауырына айналады.

وَآتِ ذَا الْقُرْبَىٰ حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُوا إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ ۖ وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُورًا

«Жақын туысқа, пақыр-міскінге һәм жолда қалған жолаушыға тиісті жақсылығыңды жаса! Мал дүниеңді орынсыз шашып-төгіп, ысырап қылма! Шүбәсіз ысырапшылар шайтандарға бауыр. Ал шайтан болса, Раббысына рақметі жоқ малғұн!» ( Исра суресі, 26-27-аяттар)

Ардақты Пайғамбарымыз (с.ғ.с) берілген нығметті қалауымызша тұтынуымызды рұқсат етіп, алайда ысырап жасауға тыйым салып, былай деді: «Адамды адасу жолына жетелейтін нәрсе, ысырапшылдық пен такәппарлық» (Бухари ).

Бабаларымыз да кейінгі ұрпақ сіз бен бізге ысырапшылдыққа бармай, қолдағы бар ырыздық-несібе мен берекетті орнымен пайдалана білуді өсиет еткен. Абай атамыз «Ғылым таппай мақтанба» өлеңінде ысырапшылдықты ең бір жаман әдет ретінде қарастырып былай деген:

«Өсек, өтірік, мақтаншақ,

Еріншек, бекер мал шашпақ –

Бес дұшпаның, білсеңіз».

Демек Алланың берген нығметінен жеп, ішіп, алайда дәулет артқан кезде, жағдайы төмен кедейдің, жетім-жесірлердің тиісті үлестерін беруді еш ұмытпау қажет. Сондай-ақ сырт көзге мақтану ниетімен қымбат киіну де ысыраптың бір түріне жатады. Сондықтан қаражатымызды пайдасы тиетін жерге жұмсап, зияны тиетін жерден аулақ болуымыз ләзім.

Тамақтанған кезде де өз мөлшерін сақтаған жөн. Ислам дінде аз тамақтанып тән саулығын күшейтумен қатар, мешкейлікпен артық асап, ысырапшылдыққа ұрынбау керектігі де ескертілген. Ардақты Пайғамбарымыз (с.ғ.с) бұл жөнінде былай деген: «Ішіп жеңдер, киініңдер және садақа беріңдер, бірақ ысырап пен тәкаппарлықтан сақтаныңдар» (Бұхари).

Сонымен қатар Алла Тағала Құран Кәрімде адамзат баласы уақыттың қадірін түсінуі қажет екендігін былай деп баяндайды:

وَالْعَصْرِإِنَّ الْإِنسَانَ لَفِي خُسْرٍ

«Заманға серт! Негізінде адам баласы зияанда!» (Аср суресі, 1-2-аяттар)

Бұл аяттарда Жаратушымыз уақытпен серт етіп, сол уақытты дұрыс пайдалана алмаған адамдар қасіретте болатындығын ескертуде. Ал сол қасіреттен арылуымыз үшін ең бастысы әр бір сағат, күн, ай, жылымызды игі істермен өткізіп, сауапқа кенелудің жолын табуға көп көңіл бөліп, уақытты бекер өткізіп алудан сақтануымыз керек.

Ұйқы – Алланың ұлы нығметтерінің бірі. Адам баласы бұл дүниеде негізгі екі қалыпта болады. Оның бірі ұйқы болса, ал екіншісі сергектік. Орынсыз көп ұйқы уақыттың жауы. Көптеген кітаптар жазған ғалымдардың өмірбаянына қарасақ, олардың аз ұйықтап, көп ғылыммен шұғылданғандықтарын аңғарамыз. Ғалым болып кетпесек те, кез-келген адамға білім алу – парыз. Сондықтан ұйқымызды азайтып, уакытымызды тиімді пайдаланып, ғұмырымызды білім алуға жұмсайық.

Дінімізде меймандарға ас тарту етудің сауапты іс екендігі аят, хадистерде баяндалған. Қазақ дәстүріндегі жетісі, қырқы, жылын беру де тектен-тек пайда болмаған. Ол кезде қазақ ауылдарында ағайын-туған, жекжат-жұрағаттардың арасы өте шалғай болған. Көршілердің өзі де жақын жерде болмаған. Сондықтан алыстан көңілқос айта келген қонақтарға арнайы мал сойдырып, ет астырып, ас ұсыну қалыптасқан. Алайда қазіргі уақытта, қайтқан кісінің құрметіне берілетін құдайы астарды ысырапқа жол бермей атқару қажет. Ислам діні аталмыш асты қарызданып, қауғаланып міндетті турде өткізуді құп көрмейді. Себебі қазіргі уақытта адамдардың көбісі өзінің тұрмыс-тіршілігіне мән бермей, жетпей жатқан жағдайда да мол қаражат жұмсап, жылқы сойып, садақа беріп, әбігерге салынып, ас беруді әдетке айналдырған. Тіпті шектен тыс ойына келген әрекеттерге, ысырапшылдыққа жол берілген. Соның бірі – өлік шыққан үйдің дастарханы, тойдың дастарханымен бірдей деңгейге жетті. Орамал, жыртыс, ақша тарату шариғат міндеттемейтін ысырапшылдық. Санамыздағы ысырапшылдық сияқты кемшілікті имандылық тәлім-тәрбие, арқылы түзетуіміз қажет. Құран мен сүннеттегі осыншама ұстанымдарға құлақ түрілсе, ысырапшылдықтың алды алынары сөзсіз.

Қазақтың тойсыз күні жоқ. Салт-дәстуріміздің қатаң сақталуымен тәрбиелік маңызы зор болып есептелетін тойлардың өзі де бұрынғы денгейінен құлдырап, даралықпен даңғазалыққа айналған. Бүгінгі күні дәстүр мен дарақылықты шатастырып, ысырапшылдыққа жол беретіндер көп. Қанымызға сіңген көптеген дағдылар мен қасақ қағидаларды өзгертпейінше, біздің толыққанды жаңғыруымыз мумкін емес.

Прагматизм – өзінің ұлттық және жеке байлығыңды нақты біліп, оны үнемді пайдалануың әрі соған сәйкес болашағыңды жоспарлай алуың және ысырапшылдық пен астамшылдыққа, даңғойлық пен кердеңдікке жол бермеу деген сөз. Қазіргі қоғамда шынайы мәдинеттің белгісі орынсыз сән-салтанат емес, керісінше ұстамдылық пен қанағатшылдықты, қарапайымдылық пен үнемшілдікті орынды пайдалану – көрегенділікті көрсетеді. Тойға тыйым салу немесе шектеу қоюды қалап отырған жоқпыз, бәлки астамшылдыққа тосқауыл болатын барлық амалдарды жұзеге асыруымыз қажет.

Ұзынкөл аудандық

«Балықты» мешітінің бас имамы

Ажмахан Есенгелді Сақтағанұлы

Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының Жарғысына сәйкес, Бас мүфтидің бұйрығымен өңірімізде бірқатар аудандарда имамдарды тағайындау болып өтті.

Облыстың өкіл имамы Бахытбек қажы Нұрғабылұлы сол жаңа имамдар бекітілген аудандарда болып, оларға қызметтерінде табыс тіледі, болашақта жергілікті жұртшылықтың сенімін ақтайтындығына сенім білдірді.

Мәселен, Әулиекөл ауданына Науырзым ауданының «Түркебай» мешітінің бас имамы Нұрлан Сыздықов бекітілді. Бұл ауданның бұрынғы бас имамы Нұрбол Балахметовке ауданның әкімі Ерлан Теменов көп жылғы қызметін ескере отырып, иығына шапан жауып «Алғыс хат» тапсырды.

Сондай-ақ ел алғысына бөленген білікті маман Нұрбол Исламұлы Сарыкөл ауданына бас имам болып тағайындалды.

Біз жаңа тағайындалған әріптестерімізге алдағы уақытта мықты денсаулық, қызметтерінде табыс тілейміз!

Осыдан бұрын баспасөзде жазғанымыздай, РАНТ мүшесі, Шымкент қалалық «Тәжібай ата» мешітінің Бас имамы Берік Сүйіндікұлының сапары кеншілер қаласы Рудныйда онан соң Затобол кентінде жалғасты.

Облыс орталығындағы жоғары және арнаулы оқу орындарында, түзету мекемелерінде маңызды жүздесулер өткізді. Аталмыш кездесулерде қоғамдағы теріс діни ағымдар, діни салт-дәстүрлер, әлуметтік желідегі жалған ақпараттар жайлы қозғады.

Бұл кездесулерде жұрттың көкейінде жүрген өзекті мәселелермен күрделі сұрақтарға тұшымды жауап берілді. Жастар Берік Сүйіндікұлының тағылымды әңгімелерін ұйып тыңдап, үлкен әсерге бөленді.

Көпшілікке белгілі, Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Серікбай қажы Ораздың бастамасымен елімізде «Ел үлесі пәтерге» атты игі бастама қолға алынған еді.

Содан бері қаншама алтын құрсақты аналарымыз, баспанаға мұқтаж жандар үйлі болып, қуанышқа бөленуде.

Бұл игі бастама Қостанай өңірінде де жалғасын тауып, қаншама отбасылары шат-шадыман күйді бастан кешті.

Мысалы, таяуда Әулиекөл ауданының Аманқарағай ауылының тұрғыны, алты бала тәрбиелеп отырған аяулы ана Ханымгүл Амантайқызына ҚМДБ-ның шариғат және пәтуа бөлімінің меңгерушісі Сансызбай Құрбанұы пәтердің кілтін салтанатты түрде табыс етті.

Бұл республикамыз бойынша 135-ші баспана. Оған ие болған көп балалы Ханымгүл ана игі шараға бастама болған Бас мүфтиге және оның жүзеге асуына қолдау берген барша халыққа алғысын білдірді.

Кеше Әулиекөл ауданына қарасты Аманқарағай елді мекенінде жаңа мешіттің ашылуына байланысты салтанатты бас қосу болып өтті. Осынау киелі орынның пайдалануға берілуіне байланысты жан-жақтан құрметті қонақтар жиналды.

Олар есімдері елімізге танымал дін қайраткерлері Сансызбай Құрбанұлы, Ерсін Әміре, Асқарбек Сарипбаев, Ораз қажы Олжабайұлы, Ризабек Батталұлы, Қабылбек Әліпбайұлы, Жасұлан Жүсіпбековтер болатын.

Салтанатты жиынды Қостанай облыстық «Аймағанбет қажы Спанұлы» мешітінің наиб имамы Әлішер Ертайұлы жүргізді.

Мешіттің ашылуына Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының «Ғұламалар кеңесінің мүшесі», Алматы орталық мешітінің наиб имамы Ерсін Әміре құран оқыды.

Ал аудан әкімі Ерлан Теменов жиналған қауымды шын жүректен құттықтап, оларға ізгілік тіледі.

Басқосуда ҚМДБ-ның шариғат және пәтуа бөлімінің меңгерушісі Сансызбай Құрбанұлы сөз сөйлеп, уағыз айтты. Жергілікті ағайындарға бұл ашылып отырған мешіт нағыз имандылық ордасына айналатындығына сенімді екенін жеткізді.

Көпшілік алдында Қазақстанның айтыс өнерінде қолтаңбасы ерекше Айбек Қалиев арнау орындады.

Осы арада аталмыш мешітке дін саласында көп еңбек сіңірген «Сабыр молданың» есімі берілгендігін атап өткеніміз жөн!

Әл-Азхар институтының түлегі, республикалық ақпараттық-насихат тобының мүшесі, Шымкент қалалық "Тәжібай-Ата" мешітінің бас имамы Берік Арынов Қостанай шаһарында.

Ол алдымен, облыс орталығындағы 161/2 түзету мекемесіне барып, ондағы жазасын өтеп жатқан жандармен жүздесті. Оларға жалпы Ислам дінінің ізгілікке, адамгершілікке, басқа да асыл қасиеттерімізге жетелейтін жайлары жөнінде жан-жақты айтып жалпы кездесу өткізіп, кейін жеке кездесу жасады.

Содан кейін шаһарымыздағы қалалық Жайлаубай ата мешітіне ат басын бұрып, намазхандармен кездесті. Сонау шырайлы Шымкенттен келген дін қайраткері қазіргі таңдағы өзекті мәселелер жайлы әңгімеледі.

Жиналған қауымның көкейде жүрген сауалдарына нақты жауап берді. Жерлестеріміз Берік Арыновтың қозғаған тақырыптарын ұйып тыңдады. Жалпы жүздесулер өте әсерлі өтті. Берер мол тағылымымен есте қалды.

Қостанай облыстық мешітінің тапсырмасы бойынша Қостанайқалалық «Жайлаубай ата» мешітінің наиб имамы Нұрлан Сейдағалиев Меңдіқара ауданының «Зұлқарнайұлы Мұса қажы» мешітінің жамағаттарымен кездесті.

Осынау кездесу барысында «Тозақтан құтқаратын 4 амал» деп аталатын аса маңызды тақырыпқа уағыз айтылды. Жиналған жұртшылық оның ұлағатты сөзін ұйып тыңдады.

Сонымен қатар, ол осы ауданның Қасқат ауылындағы намазханасында жұртшылықпен жүздесті. Онда «Шүкіршілік – ғибадаттың бір түрі» тақырыбында әңгіме қозғады.

Көпшілік қауым өздерінің көкейінде жүрген сауалдарын қойып, оған тиісті жауап алды. Жалпы, осы басқосуға 28 адам қатысты.

Қостанай облысында жергілікті ақпарат насихат тобы құрылған-ды. Осы топқа облыстағы бірнеше имам мүше болып, белсенді жұмыс атқарып жатыр.

Аталған топтың алдына қойған негізгі мақсаты - ауыл, қала, мемлекет қызметкерлерімен жүздесіп, Исламның діни құндылықтарын насихаттау, сонымен қатар экстремизм мен терроризмнің алдын алу.

Мәселен, жақында Лисаков қаласының бас имамы, жергілікті ақпарат насихат тобының мүшесі Сабыржан қажы Есмурзин Жітіқара қаласына ат басын бұрып, мешіт жамағатымен кездесті.

Сабыржан қажы бұрын Жітіқара ауданында имам болып қызмет атқарған болатын. Қала жұртшылығы оны жылы жүзбен қарсы алды. Белгілі дін қайраткері мұсылман бауырларымызға уағыз-насихат айтты.

Кездесу барысында оласа маңызды тақырыптар болып табылатын - ынтымақ, бірлік, дәстүрлі Ислам құндылықтары жайлы әңгімеледі. Сондай-ақ, жат пиғылды, теріс ағымдардан сақтану хақында сөз қозғады.

Ол жиналған қауымның қойған сұрақтарына жауап берді. Басқосудың соңында Сабыржан қажы Есмурзин мешіт асханасында жергілікті жамағатпен бірге дайындалған тағамнан дәм татты.

Жуырда жоспарға сәйкес, Қостанай облысындағы ЖАНТ мүшесі, Рудный қалалық «Нұр» мешітінің бас имамы Азамат Серікбайұлы Қарабалық ауданында іс-сапарда болды.

Ол әуелі бесін намазынан кейін мешіт жамағатымен кездесіп, «Мұсылманның сипаттары» деп аталатын тақырыпта уағыз-насихат айтты. Содан соңаудан орталығындағы агротехникалық колледжде студенттермен жүздесті.

Мұнда «Әлеуметтік желідегі ислам» тақырыбында әңгіме өрбітіп, студенттердің қойған сауалдарына нақты жауап берді. Осындай кездесу одан әрі Смирнов ауылында жалғасты.