Құрметті мүфти хазірет!

Қазіргі таңда Сирияда жалдамалы әскер мен Азия, Еуропа, Америка және Африка елдерінен келген еріктілер өкімет әскеріне қарсы ұрыс жүргізуде.

Халқының басым көпшілігі сүнниттер болып табылатын араб мемлекеттері сириялық көтерілісшілердің Башар Асад басқарған алауилер режиміне қарсы күреске діни тұрғыдан баға береуде. Өкінішке орай, сол себептен радикалдық көзқарастағы кейбір азаматтар Сирияға барып өкіметке қарсы соғысуды «дін үшін күрес» деп түсініп, оны өздері үшін міндет деп біледі. Сонымен қатар белгілі деңгейде діни сауаты жоқ кейбіреулер Сириядағы соғысқа қатысты әр түрлі пәтуалар беруде. Осындай сауатсыз пәтуалар Сириядағы алауыздықты одан әрі өршітері анық. ҚМДБ-ның осы мәселге қатысты пікірі қандай?

Жауап:

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد لله رب العالمين و الصلاة و السلام على سيدنا محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين أما بعد

Қазіргі таңда бауырлас Сирия халқы елдегі қантөгіс пен қирату істерінің дереу тоқтатылуын қалайды. Сондықтан мұсылман халқына жаны ашыған адам ондағы апатты жағдайдың доғарылуына барынша болысуы тиіс.

Қазірде біз түрлі қарулы топтардың Сирияның өкімет әскеріне қарсы соғысып жатқандығын білеміз. Ол топтардың басқару орталығы жоқ әрі әрбір топ тек жеке мүддесін көздеуде. Тіпті сол топтардың өзара келіспеушіліктері мен қақтығыстары болып жатады. Сондықтан да біз өз тарапымыздан жастарымыздың мұндай бұзғыншылыққа араласпауын қалаймыз.

Пайғамбарымыз (с.а.с.) мұсылмандардың өзара соғысуын күпірлікке апарар жол деп есептеп, оны Ислам дәуірінен бұрынғы надан арабтардың әрекетімен салыстырған. Өйткені олар болмашы нәрсе үшін бір-бірінің қанын төгіп, соғыс бастайтын.

Алла Елшісі (с.а.с.) сондай бүліктерден сақтандырып, артындағы үмбетіне мынадай өсиеттер айтып кеткен: «Мұсылманды сөгу – пасықтық. Ал оны өлтіру − күпірлік».[1]

«Менен кейін бір-біріңді өлтіріп кәпір болмаңдар».[2]

Алла Елшісі (с.а.с.): «Бір мұсылман өзінің мұсылман бауырымен шайқасса, олардың екеуі де тозақ табалдырығында тұрады. Егер олардың бірі екіншісін өлтірсе екеуі де тозақы болады», − деді. Сонда адамдар: «Уа, Расулулла! Өлтірген адамның жайы түсінікті. Өлген адамның жазығы не?» − деп сұрады. Расулулла (с.а.с.): «Өйткені ол да өз бауырын өлтіруді қалаған еді», − деп жауап берді».[3]

Осы себептен Алла Елшісі (с.а.с.) өлім немесе соғысқа алып баратын әрбір іске тыйым салған. Тіпті бір-біріне қару кезенуге де қатаң тыйым салған.

Пайғамбарымыз (с.а.с.) былай деген: «Өз бауырларыңа қаратып қару кезенбеңдер! Себебі шайтан оның қолын тайдырып, соның нәтижесінде ол тозақ орына түсіп кетуі мүмкін».[4]

Сонымен қатар Пайғамбарымыз (с.а.с.) тағы бір хадисінде былай дейді: «Тіпті туған бауырына қарай темір кезенгенді, сол ісінен тыйылмайынша періштелер оған қарғыс айтады».[5]

Сонымен бірге мұсылман мұсылман бауырын шошытуына да болмайды.[6]

Өлім күнәсі тек өлтірген адамға жүктелмейді. Өлімге сөз немесе ісімен болысқанның бәрі өз үлесіне қарай Алла Тағаланың жазасын алады. Тіпті сол өлімді тамашалап тұрғанның өзі күнә істеген болып саналады.

Бұл мәселеге қатысты бір хадисте былай делінген: «Нақақтан қан төгу қылмысы орын алып жатқан жерге ешкім бармасын. Ал сол жерде бола тұрып қорғамаған адамға Алла Тағаланың қарғысы болады».[7]

Сириядағы бейбітшілікті қалпына келтіру шаралары бүкіл мұсылман үмбетінің шынайы жанашырлығын талап етеді. Ондағы зорлық-зомбылық пен даулы мәселелер бейбітшілік жолымен шешімін табуы тиіс.

Еліміздің мұсылмандары Алла Тағаладан бауырлас елдегі қантөгістің тоқтатылуын, онда бейбітшілік пен тыныштықтың орнауын тілейді.

Екатеринбург қаласындағы Урал мемлекеттік университеті кітапханасының оқу залында бүгін Құран Кәрімнің түрлі үлгілері ұсынылатын «Қасиетті кітап сырлары» көрмесі өтуде.

Көрмеде қонақтар мұсылман әлемінің қасиетті қолжазбасының Сирия, Палестина, Иран және өзге де елдерден, сондай-ақ татар басылымдарынан шыққан Құранның төңкеріске дейінгі кезеңдегі және XVIII ғасырдағы тамаша қолжазба үлгілерін тамашалайды.

Алдын ала ақпарат бойынша көрменің ашылуына сәйкес Құранды көркем оқудан мастер-класс өткізіледі деп хабарлайды Интерфакс. Аталмыш көрме 2 аптаға созылады.

ummet.kz-ақпарат

Киелі Қостанай өңірінің азаматтары да қасиетті Рамазан айының қадір-қасиетін барынша түсініп, шама-шарқылары келгенше көпшілік үшін игілікті іс тындыруға талпыныс жасап жатқаны қуантады.

Осы сөзіміздің нақты айғағы ретінде Рамазанның құрметіне мұсылман бауырымыз Горхмаз Гусеиноглы Эйналов өз қаржысына облыстық Марал ишан мешітінің жанынан ер кісілерге арналған 1 ғұсыл алатын, 10 тахарат алатын жері бар шағын тазалық орнын салып берді.

Жүрегінде иманы бар Горхмаз Гусеиноглына халық дән риза.

О.Жабайтегі

Өткен жылдардан бері облыстық Марал ишан мешітінің жанындағы арнайы орнатылған орында Рамазан айында ел басқарып жүрген азаматтар ауызашар беруі дәстүрге айналды.

Биылғы оразаның алғашқы күні облыс басшысы Нұралы Сәдуақасов аталған жерде өз отбасының атынан дастархан жайып, көптеген кісілердің сауабын алды. Ақсақалдардың алғысына бөленді.

Содан бұл игі бастаманы Қостанай қаласының әкімі Ахмедбек Ахметжанов жалғастырды.

Енді отыз күн бойы оразада өңірдегі есімдері көпке белгілі мұсылман бауырларымыз ауызашар бермек.

Оларға тек Алланың нұры жауа берсін демекпіз.

Оразалы Жақсанов

Марқұм Мәлік Шаяхметов облыстық Марал ишан мешітінің нағыз жанашыры болатын.

Осы бауырымыздың қайырымдылық мақсатындағы өзгелерге өнеге боларлық ісін оның інісі «Қостанай автотранс» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің басшысы Алик Шаяхметов жалғастыруда.

Өзінің салт-дәстүрлеріне аса құрметпен қарайтын азамат ораза кезінде мешіттен шағын аудандарда тұратын кісілерді тасу үшін арнайы автобус бөлді.

Алик Шаяхметовке халық дән риза. Қазір күнделікті мешіт жанындағы арнайы орында ауызашарға қатысып, тарауихта болған қарттарды түнде үйлеріне жеткізуде, - дейді облыстың бас имамы Асылхан қажы Түсіпбек.

О. Жабайтегі

Маңдай батыр мешітіне жаңа бас имам келді. Бас мүфтидің бұйрығы бойынша, бұл қызметке Мұрзақанов Азамат Серікбайұлы кірісті.

Шоқан қажы Әмірхановтың Қостанай қаласында ашылған мешітке ауыстырылуына байланысты, ол Маңдай батыр мешітінің бас имамы қызметінен босатылды. Жаңадан тағайындалған имамды жамағатқа өткен жұмада Қостанай облыстық Марал Ишан мешітінің наиб имамы Дархан Сыздықов таныстырды. Жұртшылық Азамат Серікбайұлының жұмысына сәттілік тілеп, ақсақалдар батасын берді.

Мұрзақанов Азамат Серікбайұлы 1980 жылы 21 шілдеде Қостанай облысы, Қамысты ауданында дүниеге келген. 1997 жылы Қамысты орта мектебін жақсы бағамен бітіреді.

1999-2000 жылдары Қамысты ауданындағы Сейітжан Бекшентайұлы мешітінде діни сауатын ашып, кейін сол мешітте наиб имамның қызметін атқарды. 2003 жылы Алматыдағы «Нұр-Мүбарак» Египет ислам мәдениеті университетіне түсіп, 2007 жылы ойдағыдай аяқтап шығады. Қажылық парызын 2006 жылы өтеп келген. Осы қызметке тағайындалардан бұрын, Алтынсарин аудандық Жанұзақ Алдиярұлы атындағы мешітте бас имам болып жүрді. Аталған орында жеті жылдай еңбек етті.

Жоғары білімді. 2011 жылы сырттай Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университетінен «экономист» мамандығын алып шықты. Отбасылы, бір ұлы, бір қызы бар.

Қостанай ауданына енді ғана ауысқан бас имам білек түрініп, Рамазан айына дайындықты бастап кетті. Қасиетті айдың ортасына қарай, құранды, батаны жатқа оқушылар арасында жарыс өткізуді жоспарлап отыр.

Барша мұсылман баласының көптен ансап күтіп жүрген қасиетті айы – Рамазан айы басталды. Бұл айда әр мұсылман түндерін намазда күндерін оразада өткізетін ғибадатқа толы ай.

Биылғы жылы ораза басталысымен Жітіқара аудандық «Ержан Тәтішев» мешіті «рамазан айының рахатын сезін» «ораза қабыл болсын» деген үгіттеу банерлерін іліп күллі мұсылман жамағатын ораза ұстауға шақыруда. Әліде жүрегі оразаның парыздылығын қабыл ете алмай жүрген жандарға насихат ретінде «Әй мүміндер! Сендерге бұрынғыларға парыз қылғандай ораза парыз қылынды әрине сақсынасындар» деген ұзындығы 12 метір билборд ілінді.

Қасиетті Рамазан айының оразасының алғашқы күнінде мешіт асханасында еліміздің Бас мүфтиі Ержан қажы Малғажыұлының атынан 200 адамға ауызашар беріліп келесі күні мешіт ұжымының атынан ауызашар ұйымдастырылды.

Ораза кестесі түрлі түсті бүктеме ретінде басылып, рамазан оразасының ниеті, ауызашар дұғасы қоса берілді. Барлық кесте бүктемелер тегін таратылуда.

Еліміздің бас мүфтиінің «Рухани жанарту айы-Рамазан құтты болсын» деген құттықтау хаты аудандық БАҚ беттеріне жарияланды. Бас мүфти Ержан қажы Mалғажыұлының үндеуі ауданымыздағы ең көп адам қатынайтын сауда орталықтарына ілінді.

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَأَصْحَابِهِ أَجْمَعِينَ وَأَمَّا بَعْدُ..

Аса мейірімді, рахымды Алланың атымен.

Барлық мадақ әлемдердің Раббысы Аллаға тән. Адамзаттың асылы Мұхаммедке, оның отбасы мен сахабаларына салауат пен сәлем болғай!

Отанға деген ыстық сезім, ықылас – жалпы адамзаттық адамгершілік қасиет,адамдар арасында қалыптасқан табиғи сипат.

Ислам діні адам бойында болатын ізгі қасиеттердің барлығын қолдайды. Адамдарды татулыққа, бірлікке, сүйіспеншілік сезімдерін қастерлеуге шақырады. Соның ішінде Отанға деген сүйіспеншіліктің алатын орны ерекше. Отан дегеніміз – адамның туған шаңырағы, ата-анасы, ағайындары, өскен ортасы, туған жері мен елі. Ал, Отанға деген ыстық сезім, ықылас жалпыадамзаттық қасиет, адамдар арасында қалыптасқан табиғи сезім. Жалпы отаншылдық, патриотизм – асыл дініміздің ұстанымымен тығыз ұштасып жатқан ұғымдар.

Бұған қатысты Алла елшісінің (с.а.с.) өмірінен нақты дәлелдер келтіруге болады. Мысалы, Пайғамбарымыз (с.а.с.) өзінің туған шаһары Мекке қаласына айрықша ықыласпен қараған. Мәдина шаһарына қоныс аударып, сонда орнықса да, алғашқы туған қаласын әсте ұмытпаған. Муһажир сахабаларымен бірге Меккені сағынышпен еске алып отырған.

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللهُ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ لِمَكَّةَ: «مَا أَطْيَبَكَ وَأَحَبَّكَ إِلَيَّ وَلَوْلاَ أَنَّ قَوْمَكَ أَخْرَجُونِي مِنْكَ مَا سَكَنْتُ غَيْرَكَ». رَوَاهُ الْحَاكِمُ وَالطَّبَرَانِيُّ وَالْبَيْهَقِيُّ.

Ибн Аббастан (р.а.) жеткен риуаятта Алла Елшісі (с.а.с.) Меккеге қарап тұрып: «Сен мен үшін сондай қымбатсың, сүйіктісің. Егер де тұрғындарың сенен шығармағанда сенен басқа жерде тұрақтамас едім», – деген[1].

Әрбір адамның табиғаты туған жерімен тығыз байланысты. Сондықтан да оған туған жердің ауасы да, топырағы да дертке дәру.

عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهَا أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَقُولُ فِي الرُّقْيَةِ: «بِاسْمِ اللهِ، تُرْبَةُ أَرْضِنَا، وَرِيقَةُ بَعْضِنَا، يُشْفَى سَقِيمُنَا بِإِذْنِ رَبِّنَا». رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ وَمُسْلِمٌ.

Айша анамыздан (р.а.) жеткен риуаятта Пайғамбар (с.а.с.) науқасқа дұға жасағанда:«Алланың атымен. Жеріміздің топырағы, аузымыздың суы. Ауруымыз Раббымыз қалауымен жазылсын», – деп[2], саусағын сілекейімен ылғалдап, туған жердің топырағына тигізіп, науқастың ауырып тұрған жеріне басып, дұға жасаған. Ендеше туған жерге деген махаббат – Пайғамбардың (с.а.с.) сүннеті. Отанды сүю, қастерлеп, қадірлеу, керек болған жағдайда қызғыштай қорғау – әрбір иманды жанның міндеті.

قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «عَيْنَانِ لاَ تَمَسُّهُمَا النَّارُ، عَيْنٌ بَكَتْ مِنْ خَشِيَةِ اللهِ، وَعَيْنٌ بَاتَتْ تَحْرُسُ فيِ سَبيِلِ اللهِ». رَوَاهُ التِّرْمِذِيُّ.

Алланың Елшісі (с.а.с.): «Екі көзді тозақ оты шарпымайды: Алладан қорқыныштан жылаған көз бен Алла жолында елін күзеткен көз», – деген[3]. Бұл тұрғыда халық даналығы «Отан үшін отқа түс, күймейсің» дейді. Елін, жерін қызғыштай қорғау, қоғам қауіпсіздігін сақтау – әрбір иманды ердің борышы. «Отанды сүю – иманнан» деген қанатты сөз де бар.

Кез келген мекен мен уақыт сол мекен мен кезеңде жасалған істерге байланысты маңыздылыққа ие болады. Сондықтан ата-бабаларымыз ислам дінін сонау ерте ғасырларда қабылдап, ислам мәдениетіне өзіндік үлестерін қосқан мұсылман қазақ елі мен жері, осы жерде өмір сүрген азаматтар үшін қасиетті де қастерлі болмақ. Шекарасы белгілі, сыртқы жаудан қорғалған, дүние-мүлік, жан, ар-намыс пен ар-ождан бостандығы қамтамасыз етілген ел мұсылманның отаны саналады. Мұндай жерде тұрып жатқан мұсылман баласына сыртқы және ішкі шабуылдардан отанын қорғау парыз болып табылады. Ислам шариғаты бойынша мумин жан дінін, өмірін, ақылын, ар-намысы мен мал-мүлкін қорғауы тиіс. Бұл өз кезегінде мал-жаны қорғалған, еркін түрде өмір сүріп жатқан жері мен елін қорғау арқылы ғана жүзеге асады.

Біздің Отанымыз – Қазақстан, байырғы қазақ жері. Хақ Тағала қазақтың маңдайына нәсіп еткен бұл кең байтақ атамекенді мұсылманшылықтан ешқашан айнымаған ата-бабамыз найзаның ұшымен, білектің күшімен, иманның нұрымен қорғады. Кейінгі ұрпаққа мұра етіп, аманат етіп қалдырды. Енді сол Отанды қорғау – қоғамдағы татулық пен тұрақтылықты баянды ету – бүгінгі ұрпақтың, мұсылман қазақ баласының азаматтық әрі діни міндеті.

Алла Тағала Отанымыздың тәуелсіздігін баянды етсін! Ел тыныштығы мен тұрақтылығы үшін еңбек етіп жүрген ерлердің ісіне береке берсін!

والله اعلم بالصدق و الصواب

ҚМДБ-ның шариғат, пәтуа бөлімі

[1] Хаким, Табарани, Бәйһақи риуаят еткен.

[2] Бұхари мен Мүслім риуаят еткен.

[3] Термези риуаят еткен.