Əссəлəумағалейкум уə рохматуллаһи уə бəрəкəтуһ, құрметті бауырлар мен əпке-қарындастар! Алланың қалауымен 2018 жылдың 18 наурызында мүбәрак Ережеп айы басталды, осыған орай, жиі қойылатын сұрақтар бағанын жариялап отырмыз.
1. Ережеп айының басында оқылатын дұға
Сұрақ: Біз Ережеп айының басында оқылатын дұға туралы білеміз, алайда кейбір адамдар оны сенімсіз әрі оны оқу - дінге енгізілген жаңалық деп санайды. Дұрысы қалай болмақ?
Жауап:
Әнәс ибн Мәлік Пайғамбарымыздың, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, Ережеп айы туғанда келесі дұғаны оқығанын келтірген:
اَللّٰهُمَّ بَارِكْ لَناَ فِيْ رَجَبٍ وَشَعْبانَ وَبَلّغْنَا رَمَضَانْ
«Аллахумма бәрик ләнә фи Раджабан уә Шаъбанә уә баллиғнә Ромадан», аудармасы: «Иә, Алла, бізді Ережеп және Шағбан айларында есіркеп, Рамазанға жетуімізге жәрдемдес». (Шу’абул Иман, 3534 хадис, Ибни Сунни, 660 хадис, Мухтасар Зауаид Баззар, 662 хадис, сондай-ақ, Әл-Азхарды қараңыз, 549 хадис) Хадис әлсіз деп саналады, алайда оны ұстануға болады. Бұл дұғаны дінге енгізілген жаңалық деп айту шектен шыққандық. Имам Нәуауи (рахимахуллах) бұл хадисте біршама әлсіздік бар деп айтқан (Әл-Азхар, 549 хадис).
Хафиз Ибн Раджаб әл-Ханбали (рахимахуллах), бұл хадис осы амалдың (Ережептің басталарында дұғаны оқу) құндылығын дәлелдеуге жарамды деген (Латаиф, 172 б.).
Әлләмә Мұхаммад Тахир әл-Фатани (рахимахуллах) бұл хадис әлсіз, бірақ осы жағдайда мұны ұстануға болады деген (Тазкиратул Маудуат, 117 б.).
Бұл орайда, әлсіз хадистерде келтірілген дұғаларды қолдануға болатындығын айта кеткен жөн. (Мустадрак Хаким, дұға туралы тараудың басы және хафиз Ибн Хаджардың «Натаиджул Афкары», 5 т, 291 б.)
2. Ережеп айының басындағы үш күндік ораза жайлы
Сұрақ: Ережеп айының басындағы үш күндік ораза туралы келесі хадис сенімді ме: «Пайғамбарымыз, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, былай айтқан: «Ережеп айының бірінші күніндегі ораза үш жылдық күнәні өтейді, екінші күнгі ораза екі жылдық күнәні өтейді, ал үшінші күнгі ораза бір жылдық күнәні өтейді, одан әрі әрбір оразаның күнінде бір айдың күнәсі өтеледі?»
Жауап:
Әбу Мұхаммед Әл-Халля бұл хадисті өте әлсіз иснадпен келтірген, сондықтан бұл хадисті дәйексөз ретінде келтіруге болмайды. (Джамиу с-Сағыр, 5051 хадис, Файдул Кадир мен Ат-Тайсир би шархиль Джами ас-Сагырды қараңыз. Сондай-ақ, Ахмад Сиддик әл-Гумаридің «Әл-Мугырын» қараңыз).
Алайда, Молла Әли Қари (рахимахуллах) жалпы айтқанда Ережеп айында бізге мүмкіндігінше қосымша (нәпіл) ораза ұстау қажет деп жазады. (Әл-Адаб фи Раджаб, 30 б.)
3. Ережеп айындағы истиғфар жайлы
Сұрақ: Жақында маған Ережеп пен Шағбан айларында оқылатын арнайы истиғфар жайлы хаттама келді. Осыған қатысты мына хадистің негізі бар ма: «Кімде-кім осы истиғфар дұғасын Ережеп пен Шағбан айлары бойы күніне жеті рет оқып тұрса, Алла Тағала сол адамның амалдарын жазып тұратын періштелеріне күнәлары жазылған амал дәптерін жыртып тастауды бұйырады: Астағфируллаһә ғазыймә-лләзи лә Иләһә илләһу әл-хайюл қайиюму уә әтубу иләйһи тәубәтан ғәбдин залимил-линәфсиһи лә йәмлики ли нәфсиһи мәутан бәлә хайтән уә лә нүшүр?»
Жауап:
Сіздің сауалыңызда келтірілген хабарлама кейбі кітаптарда санадсыз (тізбексіз) келтіріледі, сол себепті мен оның сахихтығын растай алмаймын (қараңыз: Әл адаб фи Раджаб, 39 бет)
Ережеп айы ислам күнтізбесіндегі төрт қасиетті айлардың (әш-шухур хурум), бірі болып саналады, сол себепті осы айда құлшылықты, соның ішінде истиғфарды да (кешірім сұрау) барынша көбейткен абзал.
Молла әли-Қари (рахимахулла) өз ұстазының Ережеп айында истиғфар дұғаларын көбірек оқитын болғандығы жайлы жазады (әл Адаб фи Раджаб, 38 бет).
4. Рағайыпты (Ережеп айының бірінші жұмасына қараған түнді) ерекше атап өту жайлы
Сұрақ: Көптеген мұсылман елдерінде Рағайыб түнін, яғни дұғаладың қабыл болатын Түнін атап өту кең таралған. Бұл түні Пайғамбарымыз, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, анасының құрсағына біткен деп есептеледі, сондықтан Алла осы түні Өзінің сүйікті Пайғамбары үшін, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, мүміндерге олардың тілегендерін береді делінген. Осы түні мешіттер таң атқанша ашық болады және мүміндер ерекше намаз - сәләтүл-Рағайыпты оқиды. Осы амал жөнінде не айта аласыздар?
Жауап:
Рағайыб түніндегі ерекше намаздың құндылығы туралы айтылатын хадистерді біздің үмбетіміздің көптеген мұхаддистері ойдан шығарылған деп жарияланған болатын.
Осындай хабарламаларды дәйексөз ретінде келтіруден, сондай-ақ, әлдебір ерекше атап өтулерден немесе осы түнгі құлшылық әрекеттерінен бойды аулақ ұстаған жөн. Хафиз Ибн Раджаб (рахимахуллах) былай жазған: «Осы түні ерекше құлшылық әрекеттерін орындаудың ешбір дәлелдері жоқ. Ережептің бірінші жұмасындағы түні оқылатын ерекше намаз «сәләтүл-рағайыб» туралы айтылған хадистер жалған әрі ойдан шығарылған. Ғалымдардың көпшілігінің пікірінше, бұл әрекеттер дұрыс емес, дінге енгізілген жаңалық (бидғат) болып табылады. Мұндай тәжірибе (бұл түнді атап өту) бірінші рет бесінші ғасырда пайда болған…». (Латаифул Маариф, 228 б.
Сондай-ақ, Хафиз Ибн Хаджардың «Табинул Аджабын», 7 б; Мұхаммад Тахир әл-Фатанның «Тазкиратул Маудуатын» 116-117 б, Молла Әли Каридің «Әл-Маснуын’, 259 б, 464 хадис, шейх Абдул Хай Лякнавидің «Әл-Асарул Марфу’асын», 44 пен 48 б; «Раддул Мухтарды» (Ибн Абидиннің), 2 т, 26 б. қараңыз).
5. «Ережеп айында мұсылманның жағдайы жеңілдетіледі...» деген хадис жайлы
Сұрақ: «Кімде-кім Ережеп айында мүміннің бейнетін жеңілдетсе, оған Алла жұмақтан сарай сыйлайды» - деген хадистің растығын тексеріп берсеңіздер.
Жауап:
Хафиз Ибн Хаджар (рахимахуллах) бұл хадистің мәтінін ойдан шығарылған деп айтқан. Сондықтан хадисті дәйексөз ретінде келтіруге болмайды. (‘Хафиз Ибн Хаджардың «Табиинул Аджабын» қараңыз, 27 б, 12 хадис)
6. Ережап айына қатысты жалған хадис жайлы
Сұрақ: Келесі хадис сенімді ме: «Пайғамбарымыз, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, былай айтқан: «Ережеп айы - Алла жақсы істерді көбейтетін ай. Сондықтан, кімде-кім Ережеп кезінде бір күн ораза ұстаса, бір жыл ораза ұстағандай болады; кімде-кім жеті күн ораза ұстаса, оған Тозақтың жеті қақпасы жабылады, кімде-кім сегіз күн ораза ұстаса, оған Жұмақтың сегіз қақпасы ашылады; кімде-кім он күн ораза ұстаса, ол Алладан тілегендерінің бәрін алады. Кімде-кім он бес күн ораза ұстаса, оған көктен мынандай дауыс болады: «Негізінде, сенің бұрында жасағандарыңның (жамандықтарың) бәрі кешірілді, сондықтан енді жақсы істеріңді көбейт». Ережеп кезінде Алла Нұхты, оған Алланың сәлемі болсын, алты айға кемеге міндірді, оның соңғы күні Ашура күніне келді, сол күні кеме Жуди тауына келіп тоқтады, сонда Аллаға разылықтарын білдіріп, Нұх және онымен бірге болғандар, тіпті жануарлар да, ораза тұтқан екен...».
Жауап:
Имам Табарани (рахимахуллах) және басқа мұхаддистер бұл хабарламаны жазып алған (Әл-Муджамул Кабир, 5538 хадис).
Имам Байхақи (рахимахуллах) бұл хадистің шынайылығын теріске шығарған. Хафиз Захаби (рахимахуллах) хадисті ойдан шығарылған деп жүйелеген. Сондықтан бұл хадиске жүгінуге болмайды.
7. Миғраж түні Ережептің 27-не түседі дегеннің дәлелі бар ма?
Сұрақ: Миғраж түні Ережептің 27-не дәл келуінің дәлелі бар ма?
Жауап:
Ережептің 27-ші жұлдызы Миғраж түніне анағұрлым жақынырақ болып табылады және кейбір ғалымдар бұл оқиғаның осы түні болғаны туралы пікірді ұстанған. Алайда, жалпылама алғанда, осы күн жөнінде ғалымдардың пікірлері екіге бөлінгендіктен, Миғраждың дәл осы түні орын алғандығын сеніммен бекітіп айтуға болмайды.
Хафиз Ибн Хаджар Әсқаләни (рахимахуллах) өзіне Миғраж күні туралы оннан астам пікірлер белгілі екенін жазған. (Фатхул Бари, 7 т, 254-255 б, 3887 хадис).
Муфассирлердің бірі (Құранға түсінік берушілер) Әл-Қуртуби (рахимахуллах) Миғраж оқиғасы Рабиүл-ахир айында орын алған деген пікірді дұрысырақ көрген. (Тафсир Қуртуби, 5 т, 551 б.).
Мұхаммад Шафи (рахимахуллах) оның пікірімен келісіп, былай айтқан: «Мұхаддистер (Миғраждың) нақты орын алған күніне тоқталмаған, дегенмен Ережептің 27-і күні деген пікір кең таралған және танымал» (Ма’арифул Құран, 5 т, 443 б, сондай-ақ, Сырат-и-Мустафаны қараңыздар, 1 т, 288 б).
Хафиз ибн Абдул Барр (рахимахуллах) мұның Ережеп айында орын алғанына келіскен және имам Нәуәуи «Ар-Раудта» оның пікірімен келіскен.
Жоғарыда айтылғандардан анық болғандай, ғалымдар әлдебір нақты күнге келісе қоймаған. Мұны мүфти Мұхаммад Таки Усмани «Ислам айлары» кітабында растаған.
Менің ұстазым шейх, мухаддис Фадлюл Рахман Азами (хафизахуллах) Миғраж тақырыбына арналған қысқа мақаласында былай жазған: «Істің мәні - Миғраж түнінің кесімді күнін тұжырымдау мүмкін еместігінде».
8. Миғраж түнін ерекше атап өтудің дәлелдері бар ма?
Сұрақ: Менің сұрағым Миғраж жөнінде: бұл оқиғаның Ережеп айының тура 27-ші күні болғаны туралы Құранда немесе хадистерде дәлелдер бар ма? Осы түні жасалатын әлдебір құлшылық түрлері бар ма?
Жауап:
Мұсылмандардың көпшілігі Пайғамбарымыз, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, көкке Ережеп айының 27-де көтерілген деп санайды. Бұл пікірді дәлелдейтін бірнеше хабарламалар бар, алайда басқа күндер көрсетілген өзге де хабарламалар бар. Сондықтан бұл түннің қай уақытта болуы керектігі туралы бізде нақты мәліметтер жоқ.
Әз-Зуркани (рахимахуллах) Миғраждың қай айда орын алғандығы туралы бес түрлі пікірлер келтіреді: Рабиүл-аууәл, Рабиүл-ахир, Ережеп, Рамазан және Шәууәл айлары. Мұхаддис Абдул-Хакк Дехляви (рахимахуллах) ғалымдардың көпшілігі ең дұрысы - Миғраж оқиғасы Рамазан немесе Рабиүл-әууәл айында болған деп санайтындарын атап көрсеткен.
Ғалымдардың осы оқиғаны нақты бір күнге жатқызуға тырыспайтындығы, дәл осы түні ерекше құлшылық түрлерін жасаудың қажет еместігін көрсетеді. Егер де осы түнгі ғибадаттың әлдебір ерекше орны болатын болса, онда, әлбетте, Пайғамбарымыздың, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, сахабалары бізге бұл жөнінде хабарламалар жеткізер еді. Сахабалар, олардың бәріне Алла разы болсын, біздің сүйікті Пайғамбарымыздың, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, өмірінің барлық егжей-тегжейлігін сақтаған, сол себепті олардан осы түні жасалатын (егер сондай амалдар болған болса), әлдебір ерекше құлшылық түрі бізге жетер еді.
Егер кімде-кім осы түнді құлшылықпен өткізгісі келсе, онда ол әрбір түні жасалуы мұстахап болған кез-келген ғибадатты орындай алады: нәпіл намаз оқу, Құран оқу, зікір, дұға жасау және т.б. Алайда оларды осы түні жасалатын ғибадат үшін әлдебір ерекше сауап болар деген сеніммен жасамау қажет.
Ақыры, осы түні адмдар мешітке жиі жиналатын болғандықтан, имамдар мен ғалымдар осы уақытты адамдарды игілікке шақырып, жамандықтан қайтарып, осы түн туралы дұрыс пікірді түсіндіру үшін пайдаланулары керек. (Махмудийя пәтуасы, 3/283-285, Фарукия), (Ислам айлары, 49-63, Маариф).
9. Ережептің 27 күні тұтатын оразаның мұстахап екендігінің дәлелі бар ма?
Сұрақ: Ережептің 27-де ораза ұстаудың мұстахап екендігінің дәлелдері бар ма?
Жауап:
Хадис ғалымдары Ережеп айының әлдебір ерекше күнінде ораза ұстаудың қажеттілігін дәлелдейтін хадистердің жоқтығына бірауыздан келіседі.
Ережеп айының кез-келген күнінде ұсталатын оразаның жалпы құндылығын дәлелдейтін бірнеше хадистер бар, себебі Ережеп - бұл қасиетті төрт айдың бірі. Осы айлардың (Ережеп, Зул-қағда, Зул-хижа, Мұхаррам) бірінде орындалған кез-келген ғибадат өте бағалы болады. (Табийнул Аджаб, 7-11 б, Латаифуль Маариф, 228 б, Әл-Адаб фи Раджаб, 25 б).
Жоғарыда айтылып өткендей, ин ша Алла, адам Ережептің кез-келген күнінде ұстаған оразасы үшін сауап алады деп айта кету керек, бірақ дәл 27-і күні ұсталған оразаның сауабы ерекше болады деп сену қажет емес.
Менің ұстаздарымның бірі, шейхул-хадис Фадлюл Рахман Азами (хафизахуллах) Миғраж туралы мақаласында былай жазған: «Ережеп айындағы оразаға келер болсақ: оның қай бір күнінде ұсталған оразаның құндылығын дәлелдейтін сенімді хадистер жоқ. Алайда Ережептегі оразаның құндылығы туралы айтылған бірнеше ойдан шығарылған немесе өте әлсіз хадистер бар. Әлләма Суюти (рахимахуллах) сондай хадистерді жазып алып, олардың әлсіз екендігін көрсеткен.
АВТОРЫ
Мұхаммад Абасұмар
Мүфти
АВТОРЫ
Ибрагим Десаи
Мүфти, Құран хафызы
ДЕРЕККӨЗІ
Hadith Answers
An online source for Hadith Fatwas
ДЕРЕККӨЗІ
Askimam.org
Recent Fatwas by Mufti Ebrahim Desai
АУДАРҒАН
Azan.kz
Ислам ақпараттық-ағарту порталы
Қасиетті жұма күні Қостанай облыстық мешіті ұлттық тағам «Наурыз көже» таратты. Ұлттық тағам үлкен-үлкен 4 қазанда пісірілген болатын. Ал ол дегеніміз кемінде 2500 адамға жететіндей дәрежеде еді. Дәмі тіл үйіретін Наурыз көжеден дәм татпаған адам болмады.
Осынау игі мақсаттағы шараны мешіт ұжымы мен Қостанайда жүрген Қызылорданың жаны жайсаң әрі жомарт азаматтары сонау Сыр елінің Жаңақорған жерінен арнайы аспаздарды шақырып ұйымдастырды. Сонымен қатар дастарханға көпшілікке таңсық «Қауын қақ», «Майсөк» және басқа да тағамдар қойылды.
Бұл дәстарханнан дәм ауыз тиген әрбір кісі ұлттық тағамның ерекшелігін, тіл үйіретін дәмін тамсана айтысып, мешіт ұжымына ризашылығын білдіріп жатты.
Бұл күні «Қайрымдылық акциясы» да ұйымдастырылған болатын. Оған мешіттің жанашырлары өздерінің үлесін қосып, белсене атсалысты. Қыз-келіншектер өздерінің қолымен пісірілген тәтті торттары мен тоқаштарын ұсынды.
Сонымен қатар бұл күні Қостанай облыс бойынша мешіттердегі намазхан бауырлар арасында «Қазақ күресі» бойынша жарыс өтті.
Онда жеңімпаздарға алғыс хаттар мен бағалы сыйлықтар табыс етілді.
ҚМДБ-ның Қостанай облысы бойынша өкілдігінің баспасөз қызметі
Міне осы атаумен ү.ж. 23 наурызда Қостанай облысының жұртшылығына аса маңызды болған конференция болып өтті.
Аталмыш шараның негізгі тақырыбы Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы тарапынан жақында жарық көрген «Жаназа және жерлеу рәсімдері» атты кітаптағы көтерілген мәселелер болатын.
Осы орайда облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы Кенжебек Үкіұлы «Қазіргі таңда жаназа шыққан үйде ысырапшылдықты доғаруды, ақтық сапарға шығарып салу кезінде жаназаны митинг етпеуді және басқа да келеңсіз жайттарды қысқарту керектігін» - айтып өтті.
Қазақстанның Еңбек Ері Сайран Бұқанов та жиналғандар алдында сөз сөйлеп, көтерілген тақырыптың аса қажеттілігін тілге тиек етті.
Сөз алған Ахмет Байтұрсынов атындағы мемлекеттік университеттің профессоры, философия ғылымдарының кандидаты Қалқаман Жақып баяндамасының соңында «Қозғалып отырған тақырып маңызды, оның жалпы мұсылман қауымына берері мол»- деп тамамдады.
Осы орайда Арқалық қаласының құрметті азаматы Мираш қажы, Алтынсарин ауданы ардагерлер кеңесінің төрағасы Жандарбек Карбенұлы, Ұзынкөл ауданынан Кенесары Омарұлы көтерілген мәсеге байланысты ойларын салып, ұсыныстарын айтты.
Осылайша Конференцияның соңында Қостанай облысының өкіл имамы Бахытбек Нұрғабылұлы қозғалған тақырып аясында көпішіліктің ұсынысымен «Жаназа және жерлеу кезіндегі шектеулер», «Ас мәзірі» және «Бейіт салу» шешімді жариялады.
ҚМДБ-ның Қостанай облысындағы өкілдігінің баспасөз қызметі
Қай заманда болмасын адамзат алдында тұратын ұлы мұрат-міндеттердің ең бастысы ол – салауатты, саналы ұрпақ өсіріп-тәрбиелеу. Яғни жас ұрпақты имани тәрбиемен адамгершілік пен ізеттілік секілді құндылықтарды бойларына сіңіру, рухани тазалыққа үйрету.
Осындай мақсатты алға қойған Арқалық қалалық «Мухтасиб Әлмұхаммед» мешіт ұжымы қаладағы №6-шы А.Құнанбаев атындағы мектептің бастауыш сыныбында «Ислам және отбасы» жылы аясында күлімдей келген ырысты Наурыз мерекесіне орай «Асыл дінім – рухани азығым, ата ғұрып салт дәстүрім – қазығым» атты тәрбие сағатын өткізіп, ауқымды мерекелік іс-шара ұйымдастырды.
Оған ата-аналар, мұғалімдер, сынып оқушылары қатысты. Мешіт имамы Бектұрсын Уәлиев асыл дінімізбен сабақтасып жатқан ұлттық әдет-ғұрыптарымыздың зор мәнге ие болған тәрбиелік жағына тоқталып өтті. Салт-дәстүрімізді қадірлей отырып, дінімізді түсінуге мол мүмкіндік барын айтып, бала тәрбиесінде ата-ананың орны мен жауапкершілігі жайлы әңгімелеп берді.
Сауат ашу курсында тәлім алушы мешіт шәкірттері дүниеге келген сәбиге ат қою рәсімін арнайы қойылымдар арқылы көрсетіп, сәбиге азан айтудың хикметі мен пайдасын түсіндіріп берді.
Онда сұрақтар қойылып, нақты жауап берілді. Маңызы терең сауалға дұрыс жауап қайтарған жеткіншектерге сыйлықтар тапсырылды. Сонымен қатар аталмыш мерекеге орай мешіт атынан барлық сынып оқушыларына хадия-сыйлықтар да берілді.
Тағылымды басқосуға куә болған ата-аналар мен ұстаздар қалалық мешіттің дін қызметкерлеріне шынайы алғыстарын білдірді.
ҚМДБ-ның Қостанай облысы бойынша өкілдігінің баспасөз қызметі
Рудный қалалық «Нұр» мешітінің ұйымдастыруымен Елбасымыздың «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында, Рудный және Қашар кенті жамағаттары арасында «Қазақша күрес» бойынша жарыс өтті. Аталмыш жарыста палуандар үш түрлі келі салмақ бойынша күш сынасты.
«Спорт – денсаулық кепілі» демекші, жастарымыздың спортқа деген ынтасы мен ықыласы артып келе жатқандығын осы жарыс айқын байқатты. Өйткені, қатысушылар оған жақсы дайындықпен келгендерін көрсете білді.
Сайыс нәтижесі бойынша ҚМДБ-ның Қостанай облысындағы өкіл имамы Бахытбек Тәжімбет пен Рудный қалалық «Нұр» мешітінің Бас имамы Азамат Серікбайұлы өздерін жан-жақты көрсеткен спортшыларға алдағы уақытта да биік шыңдарды бағындырып, тек жеңістерге жете берулеріне тілектестіктерін білдірді. Сонымен қатар жүлдеге ие болған қатысушыларды бағалы сыйлықтармен марапаттады.
«Ислам – бірліктің негізі, яғни адамдар арасында ынтымақтықты, ауызбіршілікті, сондай-ақ, ұлтаралық достықты қамтитын ізгі дін. Сол үшін де шаһарда ұйымдастырылған бұл игі бастама тек жастарымыздың арасында ғана емес, барша спорт сүйер қауымның арасындағы достықтың нығаюына да өз септігін тигізері сөзсіз» екендігін Бахытбек Нұрғабылұлы атап өтті.
ҚМДБ-ның Қостанай облысы бойынша өкілдігінің баспасөз қызметі
Жуырда Рудный қалалық «Нұр» мешітінде «Ислам және отбасы» жылы аясында мешіт қызметкерлерінің ұйымдастыруымен әйел-қыздар жамағатымен дөңгелек үстел өткізілді.
Осынау «Ислам мәдениетіндегі әйелдің мәртебесі» тақырыбында басталған жиынды бас имам Азамат Серікбайұлы ашып, Ислам дінінде әйел мәртебесінің рөлі жайында сөз қозғады.
Бұл басқосуға арнайы келген Қостанай әйел-қыздар секторының өкілі Гүлдана Жаңабайқызы аса маңызды тақырыпты одан әрі жалғастырды. Исламдағы әйелдің отбасында алатын ерекше орнын қатысушыларға өзіндік ойлы-пікірлерімен жеткізді.
Сөйтіп, Рудныйлық мұсылман қауымы дөңгелек үстелге арқау болған жайдан айрықша әсер алды. Олар жалпы әйел затының отбасындағы ынтымақ бірлікті нығайтудағы жетекші рөлге ие екендіктеріне көздері айқын жетті.
Жиын соңында барша нәзік жандылар арнайы жайылған дастархан басына жиналып, дайындалған тағамнан дәм татты. Ел арасында абыройлы да беделді ақ жаулықты аналарымыздың ақ батасын алды.
Баршаға Ұлы Пайғамбарымыздың «Жәннәт – аналар аяғының астында» деген хадисінде айтылған жайлар бұрыннан мәлім. Сондықтан аналар мен апаларымызды, қарындастарымызды күнделікті өмірде ерекше құрметтеп, оларға деген жылы сөзімізді аямайық ағайын.
Отбасы – қоғамның негізі. Ендеше тәуелсіз еліміз бұдан да өркендеп, әлемдегі дамыған 30 елдің қатарына қосылу үшін әрбір шаңырақ бақытты ғұмыр кеше берсін деген ізгі тілегімізді білдіреміз.
ҚМДБ-ның Қостанай облысы бойынша өкілдігінің баспасөз қызметі
Отбасы – қоғамның маңызды буыны, мемлекеттің де негізі осы шағын ұжымнан қаланатыны ақиқат. Биылғы 2018 жылды Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы, Бас мүфти Серікбай қажы Сатыбалдыұлы ақылдастар алқасымен бірлесе отырып: «Ислам және Отбасы» жылы деп жариялаған болатын.
Осы орайда дін қызметкерлері «Неке және отбасы», «Қазақтың таным-түсінігі бойынша отбасы құндылықтары», «Бала тәрбиесі», «Жарасымды жанұя» сынды түрлі маңызды тақырыптар аясында арнайы іс-шаралар өткізуді қолға алды.
Қоғамымызда зор мәнге ие тақырып аясында Арқалықтағы «Мухтасиб Әлмұхаммед» мешітінің ұйымдастыруымен «Ислам және Отбасы» жылы аясында «Ислам мәдениетіндегі әйел мәртебесі» атты дөңгелек үстел өткізді.
Келелі басқосуға қалалық мәслихат хатшысы, Ішкі саясат және Білім бөлімінің мамандары, мектептер мен оқу орындарының тәрбие жөніндегі әдіскер-мұғалімдері, перзентхана, «Ана мен бала» орталығының қызметкерлері, «Ана–дария» мектебінің төрайымы мен мүшелері, Ішкі істер басқармасының әйелдерді зорлық-зомбылықтан қорғау бөлімінің инспекторы арнайы шақырылды.
Жиын Ыбырай Алтынсарин атындағы мемлекеттік педагогикалық институтта өтті. Дөңгелек үстелді ұйымдастырған мешіттің бас имамы Бектұрсын Торғайбайұлы осы мәселеге байланысты өз ойын ортаға салып, Исламдағы әйелдің орны мен рөлі айрықша екендігін де тілге тиек етті.
Бұл басқосуда бейне роликтер көрсетіліп, «Ана – дария» мектебінен келген аяулы жандарға сөз берілді. Сөйтіп, өмірлік тәжірибесі мол қажы апаларымыз да өз пікірлерін айтты.
Сондай-ақ қалалық мәслихат хатшысы Г.Төкенқызы өз сөзінде қоғамдағы отбасының рөлі, мемлекеттің бала тәрбиесіне деген қамқорлығы жайлы баяндады.
Жиын барысында оқу орындарының өкілдері яғни маман-ұстаздар да әңгімеге арқау болған тақырыпқа орай өз ойларын ортаға салды.
Басқосудың соңында мешіттің бас имамы жанұялардың ұйытқысы болып отырған аналарға ең ізгі тілегін білдіре келіп, оларға «Исламдағы жанұя» атты кітаптарды сыйға тартты.
ҚМДБ-ның Қостанай облысы бойынша өкілдігінің баспасөз қызметі
Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының Қостанай облысы бойынша өкілдігінің насихат және қоғаммен байланыс бөлімінің әйел-қыздар секторы кейінгілерге өнеге боларлық бірқатар тағылымды шараларды жүзеге асырды.
Мәселен, мешіт жамағаты мен шәкірттер арасында «Тәні саудың жаны сау» атты спорттық сайыс ұйымдастырылды. Онда эстафета, волейбол және баскетбол ойындары бойынша сайыстар өтті.
Сонымен қатар өткен «Алғыс айту» күнінде де тоғызқұмалақ, шахмат және дойбыдан жарыстар болып, жеңімпаздар жүлделі орындарға ие болды.
Біздің қазақ «Адам көркі шүберек» деп босқа айтпайды. Әйел затына әсемдік қашан да жарасады. Есімі өңірімізге кеңінен таныс аяулы жан, Қостанайдағы «Сұлтан» сән үйінің басшысы Мәлика Ғалымжанқызы Төлемісова мешітте болып әйелдер-қыздар жамағатымен кездесті.
Ол өзінің «Заманауи мұсылман киімдері» коллекциясымен таныстырып, орамал тартудың өзіне тән қыр-сырын көрсетті.
ҚМДБ-ның Қостанай облысындағы өкілдігінің баспасөз қызметі
Биыл да дәстүрге айналған Алғыс айту күніне орай «Алғыс айту – рухани байлығымыз» деген атпен Арқалық қаласы «Мухтасиб Әлмұхаммед» мешітінің ұжымы шаһарда бірнеше қайырымдылық іс-шаралар мен кездесулер өткізді.
Алдымен олар көмекке мұқтаж жандарға қолұшын беру мақсатында, әлеуметтік жағынан аз қамтылған және көпбалалы отбасылардың үйлеріне арнайы барып, күнделікті тұтынатын азық-түлікті таратты.
Сондай-ақ мешітке келуші барша жамағатқа 600-ге жуық нан таратылды.
Сонымен қатар қаладағы ерекше білім берілу қажеттілігі бар мектепте өткен кездесуде мешіт алқасы оқушыларға сый-сияпат жасап, оларға шын жүректен шыққан ізгі ниетпен баталарын берді.
Осындай тағылымды жағы мол жүздесу Арқалықтағы «Агроколледж» студенттерімен де болып өтті. Онда жастарға имандылық, тәлім-тәрбие жөнінде дәрістер оқылды.
Осы айталғандармен қатар №12-ші жатақхана тұрғындарымен «Алғыс айту – ризашылық белгісі» атты дөңгелек үстел де ұйымдастырылды.
Мұнда білім бөлімінің тәрбие жөніндегі әдіскерлері мен психолог мамандар да қатысты. Сұхбат барысында өмірде кездесетін қиыншылық кездері әрдайым сабырлылық пен ұстамдылық таныту қажеттілігі жайында да айтылды.
Аталмыш үш мекемеде қалалық мешіт тарапынан әрдайым жасалатын қайырымдылық шаралары мен жастар тәрбиесіндегі сауапты да игі істер үшін дән ризашылық білдірілді. Дін қызметкерлері арнайы Алғыс хаттармен марапаттады.
ҚМДБ-ның Қостанай облысындағы өкілдігінің баспасөз қызметі
Көпшілікке аян, қазір еліміздің барлық аймақтарында «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында мазмұнды шаралар ұйымдастырылып жатыр.
Соның бір көрінісі ретінде Таран ауданының «Әйет» мешітінің ұйытқы болуымен аймақтық мешіттер арасында спартакиада болып өтті.
Онда спорттың футбол, стол теннисі, мылтық ату, арқан тарту, қол күресі секілді түрлерінен сайыстар өткізілді.
Осынау салауатты өмір салтын насихаттайтын шараға Рудный және Лисаков қалалары мешіттерінің жамағаттары да қатысып, өздерінің бақтарын сынады.
Сайыстың қорытындысы бойынша бірінші орынды Лисаков, екінші орынды Рудный қаласы және үшінші орында Таран ауданының жамағаттары өзара бөлісті.
Аталмыш жеңімпаздарға лайықты құрмет көрсетіліп, бағалы сыйлықтармен марапатталды. Содан кейін мәртебелі қонақтарға дастархан жайылып, бұл кездесу тағылымды әңгімелерге ұласты.
ҚМДБ-ның Қостанай облысындағы өкілдігінің баспасөз қызметі