Главный имам, Верховный муфтий, Религиозная карта

Бас мүфти блогы

Намаз - время намаза

{{timings.fadzhr}}
{{timings.voshod}}
{{timings.zuhr}}
{{timings.asr}}
{{timings.magrib}}
{{timings.isha}}
Таң намазы
Күннің шығуы
Бесін намазы
Екінді намазы
Ақшам намазы
Құфтан намазы
Қазақстанның діни интерактивті картасы
Миләди
Хижри

Ғибратнама

Бала - отбасы бақыты

Бала - отбасы бақыты

Отбасында адам бойындағы асыл қасиеттер жарқырай көрініп қалыптасады. Отанға деген ыстық сезім жақындарына, туған-туысқандарына деген сүйіспеншіліктен басталады.

Нұрсұлтан Назарбаев. Бала - өмірдің жалғасы. Балаға өнер үйретіп, кәсіпке баулу, тиянақты білім беру, абзал азамат етіп тәрбиелеу - адамзат қоғамының басты міндеттерінің бірі болып саналады. Жанұяның жемісі, берер гүлі, алтын тіреуі – бала. Осы ойды халқымыз “бесіксіз үйде береке жоқ” деп бекер айтпаған.

Бұл әр ошақтың түтіні сөнбесін деген ізгі тілектен туған сөз ғана емес, сонымен бірге, елдікті ойлау, елдің ертеңгісі жөнінде қам жеу. Баланы өмірдің жалғасы, мәні мен сәні деп бағалаған халқымыз ежелден жанұяда баланың көп болуын қалаған. Ата-бабаларымыздың “Бір баласы бардың шығар-шықпас жаны бар, көп баласы бардың үйінде жанған шамы бар, “Балалы үй базар, баласыз үй - мазар”, “Бала - адамның бауып еті” сияқты пайымдауларында терең мағына бар.

“Ата өліп, бала қалса, мұратына жеткені, бала өліп, ата қалса, арманда кеткені”, “Артында қызы бардың көзі бар, ұлы бардың өзі бар” деген секілді тұжырымдауларда сан ғасырлық тірліктің тұнбасы берілген ғой. Қазақтың түсінігінде ұл баланың дүниеге келуін ұл туғанға күн туған деп ерекше бақыт санаған, оның себебі ер бала жанұяның жалғасы, шаңырақтың иесі болып есептелген.

Жанұяда әкелер өздерінің білетін бар өнерін ұлдарына үйретіп отырған. “Атадан ұл тумас болар ма, ата жолын қумас бала болар ма дейтін асыл сөз соның айғағы. Сонымен бірге халқымыз ұлдарын ұқыпты, шаруақор болуды, отын-шөбін, азық-түлігін дер кезінде дайындап, жанұясының қамын ойлап, тірегі болуға үйреткен.

Үйдің иесі де, қожасы да ер бала деп есептеген, ал қыз балаға үй сыпыру, төсек жинау, ас пісіру, шай құю, кесте тігіп, тон пішу т.б. өнерлерді мұралап отырған. Себебі қыз бала жанұяның ұйытқысы, күтімшісі санап, олардың еңбексүйгіш, епті болып өсуіне ерекше мән берген. Қызының көрікті, ибалы болуы аналары үшін үлкен мәртебе болған.

“Аттың көркі – жал, қыздың көркі – шаш” деп білген аналар қыздың шашын дұрыстап күтіп өсіруді өнер санаған. Аналар, қыздардың киім киісіне үлкен көңіл бөлген. “Қыз өссе, елдің көркі” деп оларды өте бағалаған. “Қызға қырық үйден тыю”, “Ұлың өссе, ұлы жақсымен, қызың өссе, қызы жақсымен ауылдас бол” деген сөздер баланы қауым болып тәрбиелеу мақсатында шыққан.

Қорыта айтқанда, бала жақсы болып өсіп, оқып білім алып, теңін тауып, жанұя болып, мемлекетіміздің болашағы бола алса, отбасының бақыты болып шыққаны ғой.

Тілеген ЖҰМАТОВ
29.11.2013 жыл
алдыңғы мақала
Мұхаррам айы жайында бірер сөз
кейінгі мақала
Жастар және уақыт құндылығы

Ғибратнама

барлық мақалалар

Медиа

барлық басылымдар
Сайт құрастырушысы — Иником