«Мүмін әйелдерге де айт: «(Бөгде ерлерден) көздерін сақтасын. Әрі ұятты жерлерін (зинадан) қорғасын. Сондай-ақ зейнеттерін көрсетпесін. Бірақ олардың өзіндігінен көрінгендері басқа (беті, қол-аяқтары). Және бүркеншіктерін омырауларына түсірсін. Зейнеттерін керсетпесін». (Нұр сүресі, 31-аят)

Шариғаттың шәлісі – әйел затының табиғаты мен жаратылысына құнды, қажетті әрі лайықты дүние. Себебi олар, жаратылысынан әлсiз және нәзiк. Бұған қоса‚ әйел заты құдай қосқан ерінің алдында қиянатшыл атанбас үшiн, я болмаса өзiнен артық сұлулардың алдында көрiксiздiгiн, қартайғандығын жасыру үшін және жұрттың алдында сөзге қалудан, айыпталудан қорғану мақсатында табиғатынан зейнеттерін көрсетпеуді қалайды.

Тiптi, назар салып қарайтын болсақ‚ өзiн ашық-шашықтықтан ең көп сақтайтын кісілер – шау тартқан қартаң аналар. Ал көбіне өзiн көрсетуден қысылмайтындар – жас жеткіншек қыздар. Әйел психологиясында мынадай жағдайлар бар: жартылай ашылып-шашылып киiнген сұлу бiр әйел өзiне қараған бөтен он еркектiң екi-үшеуiн ұнатса да‚ қалған жетi-сегiзiн жақтырмай олардан жиіркенедi. Ары таза, бұзылмаған, сұлу да жаны нәзiк әйел, арам пиғылды көздердің сұқтануынан қысылады.

Демек, Құранның орамал тағуды әмiр етуi – жаратылысқа сай‚ әрi мейiрiмнiң қайнар көзi болып табылады. Сондай-ақ жаулық арқылы, өмiрлiк жар болатын қымбатты әйелдердi рухани құлдыраудан және масқаралықтан құтқаруға болады.

Сонымен қатар әйел затының болмысы бөгде ерлерден қауiптенетіндіктен табиғатынан бүркенуін қажет етедi. Себебi: сегiз-тоғыз минуттық харам бiр рақаттың күнәсімен қоса сегiз-тоғыз жыл бойы сол харам ләззаттың азабын тартуы ықтимал. Әрi мұндай жәйттер көптеп кездеседi. Әрi орамал арқылы бөтен еркектiң аранын ашып алмауды‚ тиiсуiне жол бермеудi әлсiз жаратылысы әмiр етеді, қатты ескертедi де басты панасы мен қорғаны – ұзын көйлегі мен орамалы екендiгiн көрсетедi.

Ерлi-зайыптылар арасындағы аса маңызды мықты байланыс пен шынайы сүйiспеншiлiк қарым-қатынас тек, дүние тiршiлiгiнiң қажеттiлiгiнен туындамайды. Сонымен қатар бiр әйел өз күйеуiне тек дүние тiршiлiгiне ғана арналған өмiрлiк жар емес. Кесiп айтқанда‚ мәңгi өмiрде де өмiрлiк жар болады. Егерде әйел мәңгi өмiрде де күйеуiне өмiрлiк жар болғысы келсе, мәңгi сүйiктi күйеуiнен өзге‚ басқа бiреудiң назарын өзiнiң сұлулығына шақырмауы әрi күйеуін ренжiтпеуi, қызғандырмауы керек. Сол сияқты ер кісінің де әйелімен болатын қарым-қатынасы дүние тiршiлiгiмен шектелмей, мәңгiлік өмiрдегі жары ретінде шынайы түрде оны сүйiп‚ құрмет тұтуы қажет. Әрi тек уылжыған жас та сұлу кезiнде ғана емес‚ керісінше ажары қашып көрiксiзденген шағында, кәрiлiгiнде де оған ерекше құрмет жасап‚ шынайы сүюі ләзім.

Жанұя өмiрiндегi бақыт – ерлi-зайыптылардың арасындағы бiр-бiрiне деген сенiмдiлiгiмен‚ ағынан жарылып сый-құрмет көрсетумен‚ шын сүюмен жалға-сады. Жартылай жалаңаштылық‚ бұл сенiмдiлiктi жояды. Әрi бiр-бiрiне арнаған сый-құрметiн‚ махаббат отын сөндiредi. Өйткенi жартылай ашылып киiнуге әдеттенген он әйелдiң iшiнен тек бiреуi ғана күйеуiнен басқаға қарамағандықтан‚ өзiн бөтен адамға көрсетекісі келмеуі мүмкін. Ал, тоғызы басқаларды күйеуiнен артық сымбатты деп бiледi. Сондай-ақ‚ жиырма еркектің iшiнен тек бiреуi ғана басқаларды өз әйелiнен артық сұлу деп бiлмейдi. Егер шариғат шәлісімен өзінің сұлулығын әйел кісі жасырмаса, отбасылық өмірдің өзегі болған әлгi шынайы махаббат пен бiр-бiрiне деген сый-құрмет су сепкендей басылып, тым жеркенiштi‚ арам пиғылды сезiмдердің оянуы мүмкiн.

Мысалы, адам болмысында ет бауыры, әпке-қарындасы секілді жақындарына деген құмарлық сезiмi жоқ. Өйткенi: жақындарының бет-әлпетi бiр кiндiктен болып‚ бауыр басып қалғандығы‚ оған жан ашырлықты және ақ жүрекпен адал сүюдi көлденең тартады. Сондықтан нәпсiге тән құмарлық пен ынта-ықыласын жояды. Бiрақ шариғат бойынша, жақындарына да көрсетуі тиым салынған балтыр сияқты басқа жерлерi жартылай ашылып жүрсе‚ нәпсiнiң құлы болған адамдарға тән тым жеркенiштi бiр сезiмнiң оянуына себепшi болуы әбден мүмкiн.

Себебi, жақын бауырының бет-пiшiнi, ет жақыны екенiн бiлдiреді. Алайда‚ жартылай ашық жүрген балтыры бейтаныс әйелдiкiмен бiрдей. Ет бауыр екендiгiн бiлдiретiн таңбасы жоқ. Сондықтан нәпсiнiң құлы болған бiрқатар адамдардың хайуани құмарлық сезімдерін оятуы мүмкiн. Бұл болса‚ төбе шашты тiк тұрғызар тiрi масқаралық .

Елдің демографиясы тұрғысынан қарасақ, ұрпақ көбейту, әркiмнiң-ақ талабы. Әрi ұрпақ көбейтудi қолдамайтын ешбiр ұлт, ешқандай мемлекет жоқ. Тiптi Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) былай: «Үйленiңдер‚ көбейiңдер‚ қиямет күнi сiздердiң көптiктерiңiзбен мақтанамын»,-деген. Алайда, ақ жаулық аяқасты болған жерде үйлену көбеймейдi, керсінше тым азайып кетедi. Себебi, ең сән қуушы әсемпаз жiгiт те өмiрлiк жұбайының ар-ұятты болуын қалайды. Өзi сияқты сәнқой‚ яғни ашық-шашық жүруiн қаламағандықтан үйленбей бойдақ қалады. Тiптi де зинақорлыққа салынады.. жалғасы бар

Дайыр Дүйсен Сәрінжіпұлы
Қостанай қалалық мешіттің найб имамы

Жалпы, Ислам шариғаты тазалықты екіге бөліп қарастырады: Жан және тән тазалығы. Тақырыбымыз тазалық хақында болып отырғандықтан, әрине ең әуелі жан тазалығынан бастағанымыз жөн болар. Қашаннан ардың тазалығын, мал-мүліктің тазалығынан артық қойған елдің ұрпағымыз. Бабаларымыздың: «Малым жанымның садағасы» дегені осы ардың тазалығын айтқаны болса керек. Себебі ішкі жан дүние таза болмаған жерде жасаған құлшылықтың да татымды жеміс бермейтіндігін меңзеп, данышпан Абай атамыздың: «Шырайлан да таза ойла бір иманды, мұнапық намаз қылмап па? мағлұмғой ол» деген сөзі, ойлап қарасаң, жан тазалығының иманнан бастау алатындығын айтып тұрғандай.

Сондықтан «Тазалық иманнан» деген сөздің мәнісін беріден емес, әріден қозғап, имани тұрғыдан таразыласақ, тазалық ұғымының қаншалықты терең екенін түсінуге болады. Себебі, Жаратқан Иеміз мына әлемді ерекше тазалықпен жаратқан. Мына әлемнің болмысы арқылы өзінің теңдессіз сұлулығы мен құдыреттілігін паш еткісі келеді. Сол секілді өзінің кемшіліксіз тазалық иесі екенін де білдіргісі келеді. Яғни, Құранда «Әл-Құддуус» деп аталған көркем есімін сана иелеріне мына көзімізге көрінген керемет табиғаттың сұлулығы арқылы аңғартқысы келеді. Бұған мысал өте көп. Мәселен: микро әлемнен макро әлемге дейінгі аралықтың бәрі осы тазалықтың сән салтанатына толы. Көздің жауын алатын жерді жасыл желекке ораған жауқазын гүлдердің сұлулығы мен тазалығы, түнгі аспанның ажарына сән қосқан сұлу ай мен жымыңдаған жұлдыздардың тазалығы, теңіздің тамаша толқындарына қасқайып қарсы тұрған жартастардың өзіндік салтанаты мен тазалығы, мұхиттың тұңғыйық түбіне дейін ұласқан кіршіксіз көркемдіктің бәрі-бәрі сайып келгенде Алла Тағаланың көркем есімінің нұрының ұшқындары мен көлеңкесінің көлеңкелері ғана.

Жаратқан иеміздің «Әл-Құддуус» деген әсем есімінің шуағына бөленген болмыс атаулының кез-келгенінде осы тазалықтың нышанын байқауға балады. Мысалы: көздің аясын үздіксіз айнадай етіп тазалап тұрған кірпіктеріміз, қандағы ақ түйіршік пен қызыл түйіршіктің тазалық заңдлығы аса мәнберуі, тыныс алу кезінде қанның бойындағы лас нәрселердің газға айналып дем шығару арқылы қанның тазаруы, құрлық пен судың ет жегіш жыртқыш аңдары мен балықтары тіпті шыбындар мен құмырсқа секілді жәндіктердің өзі, осы тазалық заңдылығын бұлжытпай атқарғандығының арқасында осыну тазалыққа куә болудамыз. Егер, Құдайдың қойған тазалық заңдылығынан бір сәтке болмыс ажырайтын болса, онда анау көзге көрініп тұрған сыңсыған ормандар мен жердің үштен бірін алып жатқан мухиттар адам қарай алмайтындай ластанар еді. Себебі, балықтар шашқан миллиондаған уылдырықтар тазалық талабына сай реттеліп отырмаса теңіздер адам түгіл мал жануар мекендеуге жарамас деңгейде жиіркенішті ұйықтарға айналар еді. Егер, орман тоғайларға жауапты Микайл періштенің желді айдап, жаңбырды жаудырып жатқан қызметтерімен тазаланып отырмаса, ол жерлер жаныңды демалдыратын демалыс жайлары емес адам шошырлық лас қоқыстарға айналған болар еді. Біздерді есімізден адастырып өздеріне ғашық еткен сол сұлу, кіршіксіз тап-таза көріністер өте қорқынышты ұнамсыз бейнелерге ауысар еді. Ендеше көркем сөздің хас шебері Хз. Мұхаммед пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) «Ән-Назафату миналь иимаан» (тазалық иманнан) деп айтқан ұлағатты сөзінің алдында бас игеніміз ләзім.

Ал енді тән тазалығына келетін болсақ, бұл тақырып «ғылымхал» кітаптарының алғашқы тарауларында өте тамаша бүге-шігесіне дейін жазылған. Яғни тазаланудың жолдарын, тазартушы құралдарды, ауыр ластық пен жеңіл ластықтың ара жігін көрсетіп, түсіндіріп берген. Қасиетті Ислам шариғатының шарапаты сондай, тек ішімізді ғана емес сыртымыздың да бүтіндігін қарастырған.

Сондай-ақ, күналардың да рухани ластық болып саналатынын ұмытпайық. Егер, тез арада истиғфармен тазартылып отырмаса өте қауыпты нәтижелерге апарып соғуы мүмкін. Мәселен, бір адам бір ай жуынбаса, қаншалықты жиіркенішті болатыны белгілі. Сол секілді күнәларда адамды рухани тұрғыдан жиіркенішті етеді. Осынау ішкі сыртқы тазалықты байланыстыра Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) : «Бір кісінің үй маңында өзен ағып жатса, әлгі кісі сол өзенге күніне бес мезгіл жуынатын болса, ол кісінің бойында кір, ластық қалар ма еді?! Сол сияқты, бес уақыт намаз оқыған адамның да бойынан күнәлары осылайша төгіледі»,-деген екен.

Сондықтан Құран Кәрімде: «Шындығында Алла Тағала тәубе қылғандар мен тазаланғандарды жақсы көреді» деген. Демек тәубе қылу рухани тазару болса, тазалану тәннің пәктенуі болып табылады.

ДайырДүйсен Сәрінжіпұлы
Қостанай қалалық мешітінің
найб имамы