Ерекше мейірімді болған Алла Тағала осы дүниеде өзінің әміріне бағынып, Құранда бұйырған әмірлерін орындап, тыйыл дегенінен тыйылып, ешкімге зұлымдық, қиянат жасамай, біреудің ала жібін аттамаса, о дүниеде өзінің тақуа құлдарына дайындап қойған сый-сиапаттарымен сүйіншілеп қойған.

Себебеі Алла Тағала Құран Кәрімінде: «Жасаған амалдары үшін оларға көзбен көңілді қуандыратын қандай сыйлық сақтаулы тұрғанын ешкім білмейді» - деген. Жұмақ сөзінің тілдік мағынасы: «Жеміс ағашы мол, ішінде өзендер аққан, ағаштардың көптігінен көрінбейтін бау, яғни Ұлы Алла Тағаланың өзінің сүйікті құлдарына дайындап, қуанышқа бөлейтін мекені».

Билік пен байлық, атақ-даңқ, және басқа да осы тәріздес нәрселер біреуге жетсе біреуге жетпей жатады. Сондықтан да адамдардың күншілдігін қоздырып, оларды өзара бәсекелестіріп, бір-біріне өшіктіріп қоятын, артынан азабы мен қорлығы ілесе жүретін дүниелік нәрселер ешкімге де баянды бақыт әкелмейді. Сол үшін мұндай нәрселер адам үшін шын бақыт болып табылмайды. Шын бақыт жұрттың бәріне де бірдей жетіп, бәріне де толық қанағат әкелуі тиіс. Ол әрбір адамның көңілін уайым мен қорқыныштан арылтып, қайғы-қасірет шекпейтін етуі тиіс. Міне, осындай барлық жанды толығымен қанағаттандыратын, көңілден қайғы-қасіретті кетіретін және бәрі де өзін шексіз бақытты сезінетін бірден-бір орын – жұмақ болып табылады.

Бірақ, өкінішке орай, көптеген жандар жұмақ деген ғажайып орын бар дегенге тіпті де сене алмайды. Олар үшін жұмақ ұғымы өмір шындығынан тыс жатқан, кейбір қияли адамдар ғана жұбаныш ететін ертегілік ұғым болып қабылданады. Сол себепті де олар жұмақты бақыт ұғымымен байланыстырмайды әрі өмірлік мұрат ретінде қарастырмайды.

Бірақ, шындығына келгенде, жұмақ жоқ деген сөз адам баласы үшін бақыт жоқ деген сөзбен парапар. Өйткені, жұмақ пен бақыт бір мағыналас сөздер. Жұмақ дегеніміз адам өзін мәңгі бақытты сезінетін жер болса, бақыт - жұмақтан басқа еш жерде де өзінің толық табиғатында көрініс таппайды. Бұл дүниедегі адамдар бақыт деп білетін өткінші ғана сезімді бір сәтке болса да адам жанын босатпай мәңгі баурайтын нағыз бақытқа айналдыру Алла Тағала үшін еш қиын емес. Міне, осындай бақыт адам баласын жұмақ деп аталатын ғажайып орында ғана күтуде.

Адам баласы жұмақ бақытынан артық бақытты еш жерден таба алмайды. Оның бұл дүниедегі бақыт деп білетін барлық жағымды сезімдері жұмақ бақытымен салыстырғанда тоңып отырып қолын ғана жылытқанмен, онда да анда-санда бір жылытып қана отырған адамның әсеріндей болатыны анық. Бірақ, көптеген жандар нағыз бақыттың қандай болатынын білмегендіктен, бұл дүниенің бір сәтіне ғана алданып, мәңгілік бақыттарын жоғалтуда. Адам үшін мұнан өткен зор қателік, мұнан өткен зор өкініш болар ма?

Сондықтан осы дүниенің қызығына алданбай, Алланың әмірлерін орындауға тырысу керек. Алла Тағала құлдарының жасаған амалы мен тақуалығына қарап жәннәтті көптеген дәрежелер мен сатыларға бөліп қойған екен. Құдай қаласа әр мұсылман пенде Алланың қалауы мен өзінің дәрежесіне сай әр-түрлі мекендерде болады. Сол дәрежелердің ең үлкені «Фердаус» деген жұмақтың төрі. Пайғамбарымыз (с.ғ.с) «Жұмақты сұрасаңдар, Фердаусты сұрандар» - деген екен.

Жұмақта мүміндер кіретін әртүрлі есіктер бар: намаз оқығандар – намаз есігінен, садақа берушілер – садақа есігінен, ораза тұтқандар – (шөлді басатын) «райан» есігінен кіреді. Сондай-ақ, жұмақ есіктері тозақ есіктерінен әлдеқайда үлкен және оның тұрғындары тозақтыкінен көп екендігі айтылған хадистер бар. Тағы бір құдси-хадисте иман еткен барлық ізгі құлдар жұмаққа кірген соң онда бос орындар қалады, сондықтан оны толтыру үшін Алла тағала тағы бірнеше ұрпақ жарататыны айтылады. (Бұхари, тафсир, 50/1; Муслим, «жәннат», 34).

Барлық нығметтерді қамтығын мекенді жалпылама жұмақ деп атайды. Алайда сол жұмақ мекенінде қамтылған ләзәт, шаттық, рахат сияқты нығметтердің сан-алуандығына қарай, аталмыш нығметтер берілетін арнайы мекендердің де түрлі атаулары бар. Мысалы:

• 1. Хусна (Мол жақсылық)
• 2. Дәрус-сәләм (Амандық, бейбітшілік мекені)
• 3. Жәннәтул-ғадын
• 4. Жәннәтул-нағим (Рахаттық жәннаты)
• 5. Дәрул-муттақин (Тақуалар мекені)
• 6. Жәннәтул-фердаус
• 7. Дәрул-хулд (Мәңгілік мекені)
• 8. Ғұрфат (Бөлмелер)
• 9. Дәрул-муқама (Мәңгі тұрақ мекені)
• 10. Дәрул-қарар (Тұрақты мекен)

Құрметті бауырлар! Алла Тағала осы жұмақ есіктеріне кіруді баршамызға нәсіп еткей.

Пайғамбарымыз Мұхаммедтің (с.ғ.с) қасында бірге жүріп, дін исламның таралуына күш жұмсап, Алланың бұйрықтарын ерекше ихсан дәрежесінде орындаған көптеген сахабалар болған. Алла Тағала осы Пайғамбарымыздың (с.ғ.с) сахабалар туралы бірнеше аяттар түсіріп, солардың көзі тірісінде он сахабаны өзінің жұмағымен сүйіншілеген.

Міне, нағыз бахыт, нағыз байлық (қуаныш) осы. Жұмақпен сүйіншіленген бұл он кісінің ортақ ерекшеліктерінің бірі – ел тізгінін ұстай алатын парасаттылықты иеленуі. Әу бастағы төрт халифаның өмірі бұған дәлел. Пайғамбарымыздың (с.ғ.с): «Үмметімнің сенімдісі»,-деген марапатына ие болған Әбу Убайданың (р.а.) бойында әйгілі қолбасшы Халид ибн Уәлидті (р.а.) он орап аларлық парасаттылығы бар еді. Міне, осындай дара қасиеттеріне қарамастан Пайғамбарға еруі – ардақтылықтың үлгісі болатын. Аты аталған тұлғалардың барлығы да текті жерден шыққан. Хазіреті Әлидің (р.а.) әкесі аса дәулетті болмаса да, Меккеде сөзі өтетін беделді кісілердің бірі еді. Ислам дінінің болашағы бұлынғыр болып тұрса да байлық пен шеншекпенге көз сатпай, бастарын қатерге тіккендігі үлкен жанқиярлықтың белгісі емей немене?! Олардың ешбірі дүниеге бас имеді. Керек жерінде хазіреті Осман (р.а.) бес жүз түйені үстіндегі жүгімен қоса садақаға берсе, Абдуррахман ибн Ауф (р.а.) дүниесінің ауырлығынан жұмаққа кірерде кеш қалатынын естіп, қолындағы бар затын тегіс Алланың ақ жолына жұмсай білді. Міне осы сахабалар жұмаққа еш есепсіз кіру бахытына ие болған.

• 1.​ Әбу Бәкір (р.а)
• 2.​ Омар (р.а)
• 3.​ Осман (р.а)
• 4.​ Әли (р.а)
• 5.​ Зубайр ибн Ауф (р.а)
• 6.​ Әбу Уаққас (р.а)
• 7.​ Талха ибн Убайдулла (р.а)
• 8.​ Убайд ибн Жаррах (р.а)
• 9.​ Абдуррахман ибн Ауф (р.а)
• 10.​ Сағд ибн Зәид (р.а)

Осы сахабалар сияқты бола алмасақ та, соларға ұқсап бағуды және осы дүниеде не істесек те, тек Алла разылығы үшін істеп, шын мұсылман болып дүниеден өтуді баршамызға да нәсіп етсін. Әмин!

Түсіпбек Асылхан Мұханбетжанұлы
Қостанай аудандық «Маңдай батыр»
мешітінің бас имамы